Η συνθήκη των Βερσαλλιών

Για περισσότερο από μισό αιώνα η λυτρωτική εκδίκηση εναντίον της Γερμανίας και της Αυστροουγγαρίας, η οποία αποτέλεσε τον ακρογωνιαίο λίθο της Συνθήκης των Βερσαλλιών, θεωρείτο πως δημιούργησε τις συνθήκες που οδήγησαν αναπόφευκτα στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Λιγότερο αναγνωρισμένος και κατανοητός είναι ο αντίκτυπος που είχε η Συνθήκη σε πολλά άλλα μέρη του κόσμου -ένας αντίκτυπος που έχει αφήσει τα σημάδια του μέχρι σήμερα στη Μέση Ανατολή, στην Άπω Ανατολή, στα Βαλκάνια, ακόμα και στο Ιράκ.
Στο βιβλίο αυτό ο βετεράνος ξένος ανταποκριτής David A. Andelman ρίχνει μια σύγχρονη ματιά στη Συνθήκη των Βερσαλλιών, μελετώντας την ως την πηγή πολλών κρίσιμων διεθνών ζητημάτων των καιρών μας. Αυτή η αποκαλυπτική ιστορία φέρνει στην επιφάνεια μία περίοδο έξι μηνών, από την οποία μπορούμε να διδαχθούμε πολλά μέχρι και σήμερα.

Ο Andelman στρέφει τον συγγραφικό του προβολέα στα πολλά λάθη που διέπραξαν οι ειρηνοποιοί και τα οποία έμελλε να οδηγήσουν σε μια σειρά από κρίσεις και αιματοχυσίες -από την Αλγερία μέχρι το Κόσοβο-, καθώς και πολέμους -από το Ισραήλ μέχρι το Βιετνάμ. Ο συγγραφέας επικεντρώνει την προσοχή του στα μικρότερα έθνη -τα οποία εκπροσωπούνταν από τους τότε μικρούς παίκτες στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, όπως ο Ho Chi Minh και ο Σαρλ ντε Γκωλ, που έμελλε να εξελιχθούν σε σημαντικούς παράγοντες. Με αυτόν τον τρόπο παρατηρεί πως οι διαβουλεύσεις του Παρισιού επηρέασαν την Ιστορία όχι μόνο του 20ού αλλά και του 21ου αιώνα. Το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει είναι δυσοίωνο: ο πατερναλισμός, η άγνοια και οι αυτοσκοποί των Μεγάλων Δυνάμεων που λάξευσαν τη Συνθήκη είχαν ολέθριες συνέπειες, οι οποίες όμως είχαν ήδη προβλεφθεί από εκείνη την εποχή. Παρ’ όλα αυτά τα σημερινά αναπτυγμένα έθνη του κόσμου μοιάζουν συχνά να μην έχουν διδαχθεί από τα λάθη του παρελθόντος, καθώς επαναλαμβάνουν τις ίδιες πολιτικές.

Ο Andelman περιγράφει επίσης με ζωντανό τρόπο τη λαμπερή και συχνά χαοτική κοινωνική δίνη που πλαισίωσε τις διαπραγματεύσεις: τη στιγμή που η Elsa Maxwell παρέθετε την πρώτη της δεξίωση -στην οποία ο νεαρός Φράνκλιν Nτελάνο Ρούσβελτ φλέρταρε με Παριζιάνες χήρες προς ταπείνωση της συζύγου του, της Eleanor, και πριγκίπισσες χόρευαν μέχρι πρωίας με καλοντυμένους νεαρούς κυρίους υπό τους διεγερτικούς καινούργιους ήχους της αμερικανικής jazz- κάποιοι πολιτικοί, όπως ο Georges Clemenceau και ο David Lloyd George, έσκυβαν πάνω από πελώριους χάρτες, διαιρούσαν εδάφη και εδραίωναν τη θέση των χωρών τους ανάμεσα στις παγκόσμιες δυνάμεις για τις δεκαετίες που θα ακολουθούσαν.
Γεμάτο με παραθέματα από τα ημερολόγια και την αλληλογραφία εκείνων που συμμετείχαν στη Συνδιάσκεψη Ειρήνης αλλά και μέχρι σήμερα αδημοσίευτες φωτογραφίες, “Η Συνθήκη των Βερσαλλιών” θα αλλάξει τον τρόπο που σκεφτόμαστε για την Ιστορία του 20ού αιώνα, τον τρόπο που αυτή επηρέασε τα γεγονότα του σήμερα και τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουμε από εδώ και πέρα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

“Οι ειρηνευτικές συμφωνίες που ακολούθησαν τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο έχουν επιστρέψει στο προσκήνιο ως ένας από ιούς παράγοντες που διαμόρφωσαν τον σύγχρονο κόσμο. Τα Βαλκάνια, η Μέση Ανατολή, το Ιράκ, η Τουρκία και μια σειρά από χώρες της Αφρικής “χρωστούν” τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα, εν μέρει, σε αυτές τις διαπραγματεύσεις. Ο David Andelman επαναφέρει όλα αυτά στη ζωή: τα ανώτερα ιδανικά, τους ντροπιαστικούς συμβιβασμούς, τις εκπληκτικές προσωπικότητες που συγκεντρώθηκαν το 1919 στο Παρίσι. Και ενώνει τα διπλωματικά παιχνίδια του παρελθόντος με τα προβλήματα του σήμερα, ρίχνοντας φως στην ουσία των σοβαρών ζητημάτων που ταλανίζουν τη δική μας εποχή. Μια πολύτιμη προσθήκη σε αυτό το ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα” (Richard Holbrooke, Πρέσβης)

Περιεχόμενα
Ευχαριστίες
Πρόλογος: Σημεία καμπής
1. ΣΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΡΙΣΙ
2. Η ΕΝΑΡΞΗ
3. ΤΟ ΜΑΪΣΤΡΑΛΙ
4. ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΤΩΝ ΕΒΡΑΙΩΝ
5. ΕΝΑΣ ΠΕΡΙΕΡΓΟΣ ΑΝΕΜΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΗ
6. ΕΝΑ ΖΕΥΓΑΡΙ ΒΑΛΕΔΕΣ
7. ΟΛΟΙ ΣΤΟ ΟΡΙΕΝΤ ΕΞΠΡΕΣ
8. ΜΕΣΑΣΤΗ ΒΑΛΚΑΝΙΚΗ ΣΟΥΠΑ
9. Η ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΑΣΙΑΤΙΚΗ ΑΝΑΣΦΑΛΕΙΑ
10. ΠΟΥ ΚΑΤΕΛΗΞΑΝ ΟΛΟΙ ΑΥΤΟΙ;
Χάρτες
Βιβλιογραφία
Ευρετήριο Ονομάτων