Άρθρα για τη «Νεολαία» της 4ης Αυγούστου
Τό περιοδικό «Ἡ Νεολαία» πού διάβαζαν οἱ φαλαγγίτες καί οἱ φαλαγγίτισσες τῆς Ε.Ο.Ν. ἀποτελοῦσε Ὄργανο Πνευματικῆς–Θρησκευτικῆς–Κοινωνικῆς καί Πολιτικῆς Ἀγωγῆς. Τό περιοδικό ξεκίνησε νά κυκλοφορεῖ ἐβδομαδιαίως ἀπό τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1938 μέχρι καί τήν εἰσβολή τῶν Γερμανῶν στήν Ἑλλάδα τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1941. Καθ’ ὅλη τή διάρκεια τῆς κυκλοφορίας του ἡ Σίτσα Καραϊσκάκη ἀρθρογραφοῦσε στή στήλη «Ἡ σελίς τῶν κοριτσιῶν», ἀλλά καί σέ ἄλλες σελίδες τοῦ περιοδικοῦ μέ κείμενα ἰδεολογικά καί διαφωτιστικά γιά τό Καθεστώς τῆς 4ης Αὐγούστου ἤ μέ διηγήματα καί ποιήματά της, ἐνίοτε καί μέ παιδαγωγικές συμβουλές.
«Πῶς μποροῦσε λοιπόν ὁ ἑλληνικός λαός νά μήν ἐξαναστή στίς ταπεινωτικές προκλήσεις τοῦ ἰταμοῦ Ἰταλοῦ; Ὁ λαός αὐτός δέν ἔμαθε νά τρώγη κολάφους καί νά σιωπᾶ. Ἔμαθε νά σηκώνη τό ἀνάστημά του πού κάθε ἴνα τοῦ φέρει τόν πολιτισμό τῆς ἀνθρωπότητος ἀπό δεκάδων αἰώνων καί νά γυρεύη τό δίκιο του. Δέν λογάριασε ποτέ τοῦ ὑπεροχές ἐχθρικές, οὔτε καί ἀντίξοες περιστάσεις. Στάθηκε πάντα τοῦ ἀνδρικά. Ὁ λαός αὐτός ἔχει μέσα στήν ψυχή τοῦ τήν πίστι καί τήν ἀγάπη πρός τόν Χριστόν τοῦ φραγγελίου, τόν δίκαιον, τόν ὁρμητικόν καί δέν θά στρέψη τήν ἀριστεράν παρειάν νά τοῦ δώσουν καί δεύτερο ράπισμα, ἀφοῦ μάλιστα ποτέ τοῦ δέν θά δεχθῆ τό πρώτον. Ὁ καλός Χριστός πού ἀγωνίστηκε γιά νά θεμελιώση μία δίκαια καί αἰώνια πίστι, θά βοηθήση καί τόν ἑλληνικό λαό νά στήση πάλι περίλαμπρα τρόπαια δόξης, ἀφοῦ ἀγωνίζεται τόν δίκαιον ἀγώνα τῆς διατηρήσεως ἐνός αἰωνίου πολιτισμοῦ. Μόνον ὅταν οἱ λαοί νοιώσουν βαθιά στήν ψυχή τούς τούς νόμους τῆς κοσμικῆς ἀνθρώπινης δικαιοσύνης, τότε θ’ ἀκουσθῆ ἀληθινά ἡ φωνή τοῦ Χριστοῦ μέσα μας καί γύρω μας: «Καί ἐπί γῆς εἰρήνη ἐν ἀνθρώποις εὐδοκίαι!».
Σίτσα Καραϊσκάκη, 21 Δεκεμβρίου 1940
Σίτσα Καραϊσκάκη – Άρθρα για την Τέχνη και την Φυλή
Κάθε έργο τέχνης μορφοποιεί ένα ψυχικό περιεχόμενο. Το ψυχικό αυτό περιεχόμενο θα το νοιώσουμε όταν μπορούμε να νοιώσουμε την από τον τεχνίτη δοσμένη μορφή του, πάνω στη βάση των διαφόρων φυλετικών της ψυχής ιδιοτήτων. Η μέχρι τούδε μελέτη της αισθητικής μας είναι λοιπόν ελλιπής και σκορπίζεται και κουράζεται σε λεπτομέρειες. Χωρίς τη βάση αυτή δεν μπορεί η Τέχνη να εξετασθεί ως σύνολο. Κάθε γνήσιος καλλιτέχνης, και ο ανίδεος και ο συνειδητός, εργάσθηκαν πάντα φυλετικά. Μορφοποιούν και ενσωματώνουν ψυχικές ιδιότητες χρησιμοποιώντας εκείνους τους τύπους της φυλής, που τον περιέβαλλον και που ήσαν στην πρώτη γραμμή οι κύριοι φορείς ορισμένων λαϊκών ιδιοτήτων. Και μόνον όταν νοθέψει η φυλή και κυκλώσουν τον καλλιτέχνη ξένα προς τη δική του και του λαού του την ψυχή στοιχεία, τότε ή θα αγωνιστεί και μέσα στο φυλετικό χάος να διατηρήσει την ψυχή του λαού του ή θα πέσει κι αυτός θύμα του χάους αυτού και θα εξαφανισθεί.
Σίτσα Καραϊσκάκη
Σίτσα Καραϊσκάκη Ανάμεσα σε δυο μυλόπετρες
Ένα μυθιστόρημα από πολλές αλήθειες και λίγους μύθους για τον μπολσεβικισμό.
Ο τίτλος «Ανάμεσα σε δυο μυλόπετρες» είναι μια φράση που χρησιμοποιούσε η Σίτσα Καραϊσκάκη από την εποχή που προπαγάνδιζε στο περιοδικό «Η Νεολαία» υπέρ του Καθεστώτος της 4ης Αυγούστου και του Ιωάννη Μεταξά.
«Πολλά γυμνάσια ήτανε κόκκινα, το Πανεπιστήμιο τρίβονταν αδύναμο ανάμεσα σε δύο μυλόπετρες, το λαϊκό, το δημοτικό σχολείο, προχωρούσε στον κόκκινο δρόμο, οι διαλέξεις των μορφωμένων είχανε τις χαρακτηριστικές ερυθρές πινελιές και η περιώνυμη «Εκπαιδεφτική μεταρρύθμιση» με τους κομμουνιστές στο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Συμβούλιο έδωσε το τελειωτικό πλήγμα.» (Περιοδικό «Η Νεολαία» 3 Δεκεμβρίου 1938 «Η Ε.Ο.Ν. και η παιδεία»)
«Η γαλλική επανάστασις είχε αλλάξει τόσο το πρόσωπο της Ευρώπης και αναστατώσει την ψυχή των βαλκανικών λαών. Μάταια προσπαθούσε ο αριστοκράτης Μέττερνιχ, ο δυνατός της ευρωπαϊκής πολιτικής να φέρη την ισορροπία. Μα και όποιος δοκίμαζε να βαδίση πάνω στα χνάρια της γαλλικής επαναστάσεως, ήτανε σα νάβαζε το κεφάλι του ανάμεσα στις μυλόπετρες του ανεμόμυλου. Και το παραμικρό αγεράκι μπορούσε να συντρίψη το κρανίο του!» (Περιοδικό «Η Νεολαία» 25 Μαρτίου 1939, «Ρήγας Βελεστινλής Μια φλογερή ψυχή» )
Αποσπάσματα από το βιβλίο:
«Στην ψυχή της καλής μου μανούλας της προσφυγοπούλας και σε όλες τις βασανισμένες ψυχές που βρέθηκαν πλεγμένες σε πολέμους, διωγμούς και κοσμοθεωρίες και τσακίστηκαν σαν τα σπυριά του σταριού ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΕ ΔΥΟ ΜΥΛΟΠΕΤΡΕΣ.»
«…το ιστόρημα τούτο είναι μια μοίρα, μια ζωή και μιαν αλήθεια, βασισμένο στην περιπέτεια του ανθρώπου των τελευταίων πενήντα χρόνων, που αλέθεται σαν σπυριά σταριού ανάμεσα σε δυο μυλόπετρες.»
«Ο φανατισμός μιλούσε μέσα από τα μάτια τους, ενώ τον εβεβαίωναν, πως δεν επιθυμούν τίποτε άλλο από την ευημερία του λαού. Πανωλεθρία στη γενιά των μπουρζουά, καταστροφή στον αστό, ήτανε το μότο τους.. Να ξερριζωθεί, να μην ξαναφυτρώσει στα ρώσσικα χώματα, νάρτει και να κυριαρχήσει μια νέα γενεά, η γενεά, που θα ζήσει μόνο με την ύλη χωρίς όνειρα, χωρίς πίστη, χωρίς ιδεαλισμό, σαν νάτανε δυνατό να ζήσει έτσι ο ρωσσικός λαός!»
«Δεν θέλουμε να αφήσουμε το χώμα μας! Θα μείνουμε εδώ, ως που να μας βοηθήσουν οι Δυνάμεις, ως που να ανασυσταθεί ο στρατός μας. Θέλουμε να ζήσουμε εδώ, όπως οι γεννιές μας αιώνες έζησαν και πέθαναν για να αναστηθούν σε μας»
«Η κραυγή του αίματος των αδελφών σας, που σε ποτάμια χύνεται με τη διαταγή σας, φτάνει ως τον ουρανό. Ζούμε μια φριχτή εποχή της κυριαρχίας σας με την οποία ζητάτε να σκοτεινιάσετε μέσα στη ψυχή του λαού το ομοίωμα του Θεού και να χαράξετε του ζώου την εικόνα»
«Κι οι κόκκινοι κομμισάριοι ήτανε δίκαιοι. Μοίραζαν…μοίραζαν. Ήξεραν, πως ήταν πιο εύκολο να κάνουν τους πλούσιους φτωχούς, παρά τους φτωχούς πλούσιους. Αυτή ήτανε η περιώνυμη θεωρία των για ισότητα»
« – Δεν έμαθες, πως και τη Παναγία και το Χριστό σου τους ρίξαμε από το θρονί τους;
Όχι όμως κι από την ψυχή μας, του απάντησε το κορίτσι αγριοκυττάζοντάς τον.
– Κατσίκα, είπε ο κόκκινος και γέλασε. Γδύσου.»
«…είναι ίσως μόνο ένας γελοίος παλιάνθρωπος, που δεν έχει τίποτα να χάσει, ισόβιος φοιτητής, οκνηρός και κουτός, μάλιστα μπορεί να είναι και κρυφός κομμουνιστής. Τα πνεύματα ανάβουν.»
«Δεν είχανε καιρό να μελετήσουν για να νοιώσουν τη μέθοδο των μπολσεβίκων. Αυτοί πολεμούσαν μόνο με όπλα, ενώ οι κόκκινοι έθεταν σε ενέργεια όλα τα μέσα»
«Το γεφύρι σε μια μεριά ήτανε τέλεια χαλασμένο. Η Νατάλγια πρότεινε να γυρίσουν πίσω. Μα ο γιατρός δεν ήθελε ούτε να τ’ ακούσει. Πίσω; Μόνο μπρος πρέπει να πηγαίνει κανείς. Και δεν έχασε καιρό. Με δύναμη έσυρε ένα πεσμένο κορμό δένδρου προς το χάσμα. Θα περάσουν.
-Ξέρεις Νατάλγια, εμείς οι Γερμανοί έχουμε κάτι κεφάλια, που δε γυρίζουν εύκολα. Σαν βάλλουν κάτι στο μυαλό τους θα το κάνουν. Και τώρα ας περάσει η πριγκίπισσα….και της έδωσε το χέρι. Εκείνη γέλασε. Της άρεσε το αστείο αυτό κοπλιμέντο μέσα σε τούτη την πρωτόγονη ερημιά. Πόσο δυνατό ήταν το χέρι αυτό! Θα μπορούσε να πηδήσει το χάσμα όσο και μεγάλος νάτανε ο κίνδυνος. Φτάνει νάξερε πως στην απέναντι μεριά θα την κρατούσε το χέρι αυτό.»
Τρεις μελέτες για τον κομμουνισμό
Για πρώτη φορά συγκεντρώνονται σε έναν τόμο και οι τρεις μελέτες της Σίτσας Καραϊσκάκη για την ιδεολογία του μπολσεβικισμού και τη δράση των Μπολσεβίκων στη Ρωσία, αλλά και την γενικότερη δράση των κομμουνιστών σε διεθνές επίπεδο. Η έκδοση περιλαμβάνει και τα ποιήματα της Καραϊσκάκη για την μαρξιστική ιδεολογία την περίοδο της νιότης της, προτού αναθεωρήσει και στραφεί σε εθνικιστικές και εθνικοσοσιαλιστικές ιδέες.
«Τὸ κυριώτερον εἶναι λοιπὸν ἡ ἐνεργητικὴ τῶν μπολσεβίκων θέλησις. Αὐτὴ ἡ ἐνεργητικὴ θέλησις εἶναι πραγματικῶς μεγάλη καὶ συγκεντρωμένη. Ἡ ψυχὴ ἑνὸς κομμουνιστοῦ δὲν εἶναι καθόλου διατεθειμένη δι᾽ αὐτενέργειαν. Ἀμόρφωτος καὶ στενὸς στὸν ὁρίζοντα σκέπτεται πάντοτε μόνο κατὰ προπαρασκευασθέντα σχέδια τοῦ ὑποχρεωτικοῦ κομματικοῦ προγράμματος. Ἡ ψυχὴ τοῦ κομμουνιστοῦ δὲν κλίνει καθόλου πρὸς τὸ αἰσθάνεσθαι καὶ τὸ συναισθάνεσθαι, τουναντίον εἶναι σκληρὰ καὶ μέσα σ᾽ αὐτή της τὴ σκληρότητα αὐτοκυρίαρχος. Ἀπὸ ὁλόκληρον τὴν ζωὴν τοῦ αἰσθήματος τῆς ἔμεινε ἀκόμη ὡς ὑπόλοιπον, μῖσος, φθόνος καὶ μανία ἐκδικήσεως. Πρέπει νὰ ὁμολογήσῃ κανεὶς ὅμως, πῶς ὁ σωστὸς κομμουνιστὴς εἶναι πάντοτε ἄνθρωπος θελήσεως. […] Ποῦ ἔγκειται ὅμως ἡ οὐσία τοῦ μπολσεβικισμοῦ καὶ ποῖαι εἶναι αὐταὶ αἱ ὥριμοι θέσεις;»