Η Θεία Κωμωδία

[…] Η “Θεία Κωμωδία” είναι η καλύτερη βιογραφική πηγή του Δάντη. Στο έπος αυτό μας εξομολογάται ο ίδιος πώς γεννήθηκε σε καλό αστερισμό, πώς αγαπούσε με πάθος τη μελέτη, πώς σεβόταν τους δασκάλους του, και πάνω απ’ όλους το Βιργίλιο· μας αναφέρει τους φίλους της νιότης του και το μεγάλο του έρωτα στη Βεατρίκη· έπειτα τις περιπλάνησές του στ’ ανθρώπινα πάθη, πώς σώθηκε από την αμαρτία και πήρε την “ίσια στράτα”· πώς έλαβε σφοδρό μέρος στην πολιτική της πατρίδας του και πόθησε την ένωση και την ευτυχία της Ιταλίας. Τέλος, πώς διώχτηκε, πώς υπόφερε στην εξορία, πώς δοκίμασε “τι άρμυρό ‘ναι το ξένο ψωμί” και τι σκληρό “ν’ ανεβοκατεβαίνεις ξένες σκάλες”. Στο έπος του αυτό ο εξορισμένος περήφανος ποιητής μπιστεύτηκε όλες του τις πίκρες, τις ελπίδες και τα πάθη. Αφού δεν μπορούσε πια, ως θα ‘θελε, να φανερώσει και να σώσει την ψυχή του με την πράξη, προσπαθούσε να τη φανερώσει και να τη σώσει με την ποίηση. […]