Ινδικό καλοκαίρι
Το Ινδικό Καλοκαίρι ονομάσθηκε έτσι από τις ζεστές καλοκαιρινές συνθήκες του φθινόπωρου στην Νέα Αγγλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής σε περιοχές που κατοικούνταν από Ινδιάνους, οι οποίοι και το περιέγραψαν για πρώτη φορά στους Ευρωπαίους. Ένα παράδοξο καλοκαίρι που άρχιζε από τον Σεπτέμβριο και απλώνονταν κάποιες φορές μέχρι και τον Ιανουάριο. Είναι μια εποχή που συμβολίζει την απρόσμενη παράταση της νεότητας ενός ώριμου άνδρα, με ότι αυτό συνεπάγεται για την ενεργητικότητά του στη ζωή του.
Μεταστροφή του Γκαίτε από το γοτθικό προς το αρχαίο ελληνικό πνεύμα
Περιλαμβάνεται ὁ χαιρετισμὸς τοῦ Κωστὴ Παλαμά γιὰ τὴν ἑκατονταετηρίδα του Γκαῖτε.
«Τὸ παρελθόν, τὸ παρὸν κι ἀκόμα μὲ τὴ φαντασία του τὸ μέλλον ἤτανε ἀκένωτη ἀποθήκη τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ πνεύματός του.
Δὲν ἐδίσταζε κάθε τόσο νὰ κάνει ἀναθεώρηση τῶν ἀποθεμάτων του αὐτῶν, πνευματικῶν καὶ ψυχικῶν, καὶ νὰ ἀνανεώνει τὴν παρακαταθήκη του. Ἔτσι συνέβη καὶ μὲ τὴ μεταστροφή του καὶ τὴν πορεία του πρὸς τὸ φωτεινὸ ἑλληνικὸ πνεῦμα ὅταν ἡ ψυχή του καὶ τὸ πνεῦμα του ἀσφυκτιοῦσαν στὴ στενὴ Βαϊμάρη κάτω ἀπὸ τὸ ἰσκερὸ καὶ σκοτεινὸ γοτθικὸ κάστρο.
Ἔσπασε τὶς πύλες αὐτῆς τῆς ψυχικῆς του φυλακῆς, δραπέτευσε στὴν φωτεινὴ Ἰταλία. Γνώρισε τὸν ἀστραφτερὸ ἥλιο τοῦ ἀρχαίου ἑλληνικοῦ πνεύματος κι ἄφησεν ἐκεῖ νὰ ζωντανέψουν τὰ νούφαρα τοῦ πνεύματος καὶ τῆς ψυχῆς του ποὺ κόντευαν νὰ μαραθοῦν. Μὲ ἔκσταση κρατοῦσε ἕνα κεφάλι τῆς Ἥρας στὴ Ρώμη, θαύμαζε τὴν εὐγενικὴ γραμμὴ τῶν κροτάφων καὶ παραληροῦσε γιὰ τὸν ἄγνωστο καλλιτέχνη. Μέσω τῆς ᾿Ιταλίας κέρδισε τὸ ἀρχαῖο ἑλληνικὸ πνεῦμα τὸν μεγαλύτερο στοχαστὴ τῶν αἰώνων. Καὶ τὸ κέρδος αὐτὸ εἶναι μεγάλο καὶ γιὰ τὴν Ἑλλάδα.»
Σίτσα Καραϊσκάκη
Ο Υπερίων
Ο ελληνικός θεϊκός ανθρωπομορφισμός τού προσέδωσε μαγικές διαστάσεις ως Εωσφόρο ή Φωσφόρο και Έσπερο, πανέμορφους γόητες με δάδες σε πτήση, να γεμίζουν με ιλαρό φως το χάος. Αυτό το φως, ως ανέσπερη φρυκτωρία του πνεύματος καλεί ο οραματιστής Mihai Eminescu Hyperion – Υπερίωνα, με το όνομα δηλαδή του ομώνυμου Τιτάνα, γιου του Ουρανού και της Γαίας, που με την αδελφή του Ευρυφάεσσα τεκνοποίησαν τον Ήλιο, την Ηώ και τη Σελήνη, φωτεινές ανταύγειες του νοητού τρισηλίου φωτός ως “υπέρ πάντα ιών”, γι’ αυτό και κρατούμε το προσωπικό σύμβολο του ποιητή, τίτλο στην ελληνική μετάπλαση του ποιήματος του “LUCEAFARUL”.
Ο Υπερίων (δίγλωσση έκδοση)
(…) Ο ελληνικός θεϊκός ανθρωπομορφισμός τού προσέδωσε μαγικές διαστάσεις ως Εωσφόρο ή Φωσφόρο και Έσπερο, πανέμορφους γόητες με δάδες σε πτήση, να γεμίζουν με ιλαρό φως το χάος. Αυτό το φως, ως ανέσπερη φρυκτωρία του πνεύματος καλεί ο οραματιστής Mihai Eminescu Hyperion – Υπερίωνα, με το όνομα δηλαδή του ομώνυμου Τιτάνα, γιου του Ουρανού και της Γαίας, που με την αδελφή του Ευρυφάεσσα τεκνοποίησαν τον Ήλιο, την Ηώ και τη Σελήνη, φωτεινές ανταύγειες του νοητού τρισηλίου φωτός ως “υπέρ πάντα ιών”, γι’ αυτό και κρατούμε το προσωπικό σύμβολο του ποιητή, τίτλο στην ελληνική μετάπλαση του ποιήματος του “LUCEAFARUL”.
Ο Φάουστ του Γκαίτε
[…] Ο Φάουστ του Γκαίτε ανήκει στα έργα που έχουν απόλυτη καλλιτεχνική αξία. Εσωτερικός και εξωτερικός κόσμος συγχωνεύονται μέσα του και πλαστουργούνται σε ποιητική ενότητα που εκφράζει τον ανώτατο βαθμό αυτοσυνειδησίας του νεωτέρου Ευρωπαίου. Όση πρωτοτυπία και αν έχη η γερμανική φιλοσοφία και μεταφυσική και όσο και αν επηρέασε τη σύγχρονη πνευματική ζωή της λοιπής Ευρώπης, όμως δεν είναι αυτή που επεσφράγισε το είδος του γερμανικού πνεύματος, αλλά η ποίηση του Γκαίτε και ιδιαίτερα ο Φάουστ, με τον οποίον ο ποιητής διεκδικεί την ισοτιμία με άλλα μεγάλα ποιητικά πνεύματα. Αν αφήσωμε κατά μέρος τον Σαίξπηρ (1564-1616), που με το ανάστημά του κανείς από τους νεώτερους δεν μπορεί να συγκριθή, τότε ο Γκαίτε (1749-1832) παραμένει ο ποιητής της νεώτερης εποχής. Μέσα του ολοκληρώνεται ο τραγικός άνθρωπος, ο οποίος εγεννήθηκε με την Αναγέννηση και την Μεταρρύθμιση. […]
Περιεχόμενα
Αφιέρωση
Πρόλογος
Εισαγωγή
1. Ο μύθος του Φάουστ
2. Η σκιαγραφία της ζωής και του έργου του ποιητού
3. Η αφιέρωση και ο πρόλογος στο θέατρο
4. Ο πρόλογος στον ουρανό
5. Ο πρώτος μονόλογος του Φάουστ
6. Ο Φάουστ και ο Βάγκνερ
7. Ο δεύτερος μονόλογος του Φάουστ
8. Ο περίπατος του Φάουστ και του Βάγκνερ την ημέρα της Λαμπρής
9. Η πρώτη συνάντηση του Φάουστ με τον Μεφιστοφελή
10. Η δεύτερη συνάντηση του Φάουστ με τον Μεφιστοφελή
11. Το επεισόδιο με τον φοιτητή
12. Το υπόγειο του Άουερμαχ στη Λειψία
13. Το μαγειρείο της Στρίγγλας
14. Το πρώτο μέρος της τραγωδίας της Μαργαρίτας
15. Δάσος και σπηλιά. Ο Φάουστ στην ερημιά
16. Το δεύτερο μέρος της τραγωδίας της Μαργαρίτας
17. Η νύχτα της Βαλπούργης
18. Το όνειρο της νύχτας της Βαλπούργης
19. Το τρίτο μέρος της τραγωδίας της Μαργαρίτας
20. Γενικός χαρακτηρισμός του Φάουστ
Ευρετήριο κυρίων ονομάτων
Ποιήματα περί Ελλάδος
Ο Λουδοβίκος ο Α’, ο πατέρας του Όθωνος, ήταν ποιητής και η Μούσα του ήταν η αγάπη του για την Ελλάδα. Με δική του εντολή τα ονόματα των Ελλήνων Αγωνιστών της Εθνεγερσίας τοποθετήθηκαν στα Προπύλαια του Μονάχου, γραμμένα μάλιστα στα ελληνικά. Ένα αντίγραφο του Παρθενώνα που περιλαμβάνει μέσα τις προτομές των Γερμανών στοχαστών και βρίσκεται στο Regensburg, έχει σχεδιαστεί από τον ίδιο τον Λουδοβίκο Α’ της Βαυαρίας και λέγεται Βαλχάλλα. Είχε πει μάλιστα: «Καλύτερα πολίτης της Ελλάδας παρά κληρονόμος του θρόνου». Αξίζει να γνωρίσει κάποιος την ποίηση του Βαυαρού βασιλιά, του Εστεμμένου Τυρταίου.
Ρουμπαγιάτ – Ομάρ Καγιάμ
Τα Ρουμπαγιάτ του Ομάρ Καγιάμ έχουν ύφος διδακτικό και συμβουλευτικό και προτρέπουν τον άνθρωπο να ζει τη στιγμή, δίχως να νοιάζεται για το χθες και το αύριο και τα όσα επιτάσσει η θρησκεία. Πρόκειται για φιλοσοφία της ζωής σε τετράστιχα, μια φιλοσοφία που υμνεί τις ηδονές, τη γυναίκα και τον έρωτα, καθώς και το ποτό της λησμονιάς, τον κόκκινο οίνο. Προς επίρρωση των όσων αναφέρθηκαν, ο στίχος αυτός ίσως είναι ο πλέον αντιπροσωπευτικός της αντίληψης του Καγιάμ για τη ζωή: «Ζήσε το σήμερα αν είσαι λογικός / Ποιος ξέρει αύριο αν θα ‘σαι ζωντανός».
Ο Γκιιάτ αντ-Ντιν Αμπούλ-Φατχ Ουμάρ ιμπν Ιμπραχίμ αλ-Χαγιάμ Νισαπουρί, περισσότερο γνωστός ως Ομάρ Καγιάμ ήταν Πέρσης πολυμαθής, φιλόσοφος, μαθηματικός, αστρονόμος και ποιητής. Είναι ο συγγραφέας του πιο ολοκληρωμένου -πριν τον 19ο αιώνα- βιβλίου Άλγεβρας. Γεννήθηκε το 1021 μ.Χ στο Νισαπούρ και πέθανε στην ίδια πόλητο 1122μ.Χ. Ο Ομάρ Καγιάμ ήταν εξαίρετικος μαθηματικός, φυσικός, αστρολόγος, γιατρός και φιλόσοφος. Έγινε γνωστός στη Δύση τον 18ο αιώνα, όταν ο Έντουρντ Φίτζεραλντ μετέφρασε τα Ρουμπαγιάτ, που σημαίνει τετράστιχα στα περσικά, το 1859.
Σπουδή των Canto I-XXX
Στις 21 Σεπτεμβρίου του 1915, ο τριαντάχρονος Έζρα Πάουντ ανακοίνωσε πως είχε αρχίσει να συνθέτει ένα “χρυσελεφάντινο ποίημα απροσμέτρητης έκτασης”, το οποίο, όπως σημείωνε, επρόκειτο να τον απασχολήσει τις επόμενες τέσσερις δεκαετίες – εκτός και αν στο μεταξύ καταντούσε ανιαρό. Όπως διευκρίνιζε σε άλλες περιπτώσεις, ο Πάουντ επιθυμούσε να συγκεντρώσει τη δημιουργική του ενέργεια σε ένα ποίημα “πραγματικά ΕΚΤΕΝΕΣ, ατελείωτο, λεβιαθανικό”, που δεν θα ανήκε “σε καμία από τις γνωστές κατηγορίες” και θα ήταν “περί παντός επιστητού”. Τα τρία πρώτα δείγματα του έργου τυπώθηκαν το καλοκαίρι του 1917 στο περιοδικό Poetry, στο Σικάγο. Ακολούθησαν αποσπασματικές δημοσιεύσεις σε περιοδικά, πλακέτες και ανθολογίες και, από το 1925 ως το 1930, τρεις εκδόσεις περιορισμένης κυκλοφορίας. […] (Από την έκδοση)
Περιεχόμενα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Επτά σχόλια για τριάντα Κάντο
ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΗ
ΚΑΝΤΟ Ι-ΧΧΧ
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
Τα σονέτα – δίγλωσση έκδοση
Πριν ακόμη πλησιάσεις τα σονέτα, έχεις ακούσει ότι κατέχουν ιδιαίτερη θέση μέσα στο σαιξπηρικό οικοδόμημα. Τα σονέτα είναι σου λένε ερωτική αυτοβιογραφία, ο δεσμός μ’ έναν ωραίο νέο, η σχέση με κάποια μαύρη κυρία. Είναι μια περιστρεφόμενη πόρτα που σε οδηγεί σε ενδότερα διαμερίσματα, ίσως και στην κρεβατοκάμαρα του ποιητή. Φθάνεις λοιπόν σ’ αυτήν την πόρτα και απλώνεις το χέρι να την περιστρέψεις και να βρεθείς εκεί που σου υποσχέθηκαν. Και τότε βλέπεις ότι δεν πρόκειται καθόλου για πόρτα. Αυτό που μάταια περιστρέφεις είναι ένας κύλινδρος που σε εμποδίζει να μπεις στο δωμάτιο του ποιητή. Είναι φανερό: τα σονέτα σε δελεάζουν με αποκαλύψεις και περιπαίζουν την περιέργειά σου. Από την άλλη μεριά του τοίχου ακούς τη φωνή του ποιητή: κάποιον προτρέπει, κάποιον επιτιμά, κάποιον ικετεύει, κάποιον υμνεί. Να ‘ναι κι άλλοι μαζί του; Ανώφελη η περιέργεια. Ποτέ δεν θα το μάθεις αυτό. Ποτέ δεν θα δεις ούτε το πρόσωπο του ποιητή ούτε τους φίλους του – αν υπάρχουν. Θα φύγεις όμως χορτάτος από τέχνη. Και πεινασμένος από περιέργεια. […] (Από την εισαγωγή της Λένιας Ζαφειροπούλου)
Περιεχόμενα
Εισαγωγή Λένια Ζαφειροπούλου
Αφιέρωση του εκδότη Thomas Thorpe στην πρώτη έκδοση Quarto (1609)
154 ΣΟΝΕΤΑ (Ελληνικά – Αγγλικά)
Χιου Σέλγουιν Μώμπερλυ
Περιλαμβάνει: Cd στο οποίο ο Έζρα Πάουντ απαγγέλει το ποίημα
Η επιρροή του Πάουντ στην ποίηση του 20ου αιώνα είναι αναντίρρητα η μεγαλύτερη. Κανένας άλλος συγγραφέας δεν έχει να παρουσιάσει ανάλογο όγκο ποιητικών, μεταφραστικών και κριτικών έργων, κανένας άλλος δεν έχει αφιερώσει τόση ενέργεια στην προώθηση των τεχνών εν γένει. Και ασφαλώς, κανένας δεν αποτέλεσε το επίκεντρο τόσο φλογερών αντιπαραθέσεων, τον στόχο τόσο σφοδρών επιθέσεων. Τον λάτρεψαν και τον μίσησαν· τον ύμνησαν και τον καταδίκασαν. Πολλές φορές, ερήμην της τέχνης του. Ο Πάουντ ανέλαβε το καθήκον να αναζωογονήσει την ποίηση με ζέση σχεδόν ιεραποστολική, με μια επιμονή που άγγιζε σχεδόν το απόλυτο. Ο Έλιοτ, ο Τζόυς, ο Χέμινγουεϋ και πολλοί άλλοι έγραψαν για την άδολη αφοσίωση του Πάουντ στην προσπάθεια να “ανανεώσει την τέχνη της γραφής”, για την ανιδιοτελή ενασχόλησή του με το έργο των συγγραφέων που εκτιμούσε. Μύησε τον Γέιτς στο θέατρο ενώ, ανακάλυψε, ενθάρρυνε και βρήκε εκδότες για τον Τζόυς και τον Φροστ. Επιμελήθηκε ως γνωστόν και έδωσε την τελική μορφή στην “Έρημη χώρα” του Έλιοτ. Μαζί με τον Λιούις θεμελίωσε το κίνημα του βορτισισμού και το βραχύβιο αλλά σημαντικό περιοδικό Blast. Η λογοτεχνική ιστορία του 20ου αιώνα είναι αδιανόητη χωρίς τον Πάουντ. Σύμφωνα με τον Γέιτς, το Χιού Σέλγουιν Μώμπερλυ είναι ένα “αριστούργημα”, ενώ τα λιγότερα συνεκτικά Cantos φανερώνουν έναν νου σε σύγχυση, που δεν ήταν σε θέση να τιθασεύσει το υλικό του και να του δώσει μια ολοκληρωμένη μορφή. Κατ’ άλλους, όπως ο Έλιοτ, η ποίηση του Πάουντ είναι μια πορεία αδιάσπαστης ανέλιξης, που ξεκινά από τα μικρότερα ποιήματα των πρώτων χρόνων, περνά στο μεταβατικό Μώμπερλυ, το “εκπληκτικό ποίημα”, όπως το αποκαλεί ο ‘Ελιοτ, και κλείνει με το “δαντικών βλέψεων” έργο των Cantos. Το αν ο Πάουντ οφείλει την περίοπτη θέση που κατέχει στην ιστορία της ποίησης αποκλειστικά , ή κυρίως, στο Χιού Σέλγουιν Μώμπερλυ είναι ζήτημα υποκειμενικής θεώρησης. Είναι σαφές όμως πως το συγκεκριμένο ποίημα έχει εξυμνηθεί τόσο από τους θαυμαστές όσο και από τους επικριτές των Cantos και κατά γενική ομολογία αντιπροσωπεύει- μαζί με την “Έρημη χώρα” του Έλιοτ- το μανιφέστο του αγγλοσαξονικού μοντερνισμού, και κατ’ επέκταση, λόγω της βαρύνουσας σημασίας που είχε στην εξέλιξη της παγκόσμιας ποίησης, του μοντερνισμού γενικότερα.