Οι Έλληνες «φασίστες»
Όταν έγραψα στα τέλη της δεκαετίας του ’90, το πρώτο μου έργο “Η Μαύρη Σκιά στην Ελλάδα – εθνικοσοσιαλιστικές και φασιστικές οργανώσεις στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου και της Γερμανικής Κατοχής (1941-44)” αυτό που ακριβώς είχα στο μυαλό μου, ήταν η αντικειμενική καταγραφή και περιγραφή του χαμένου κόσμου των ηττημένων. Η δεκαετία του 1930 ήταν ουσιαστικά η ακμή της μεγάλης σύγκρουσης των ιδεολογικών ρευμάτων στην Ευρώπη. Την εποχή εκείνη και ακολουθώντας το πρότυπο του Μουσολίνι στην Ιταλία και του Χίτλερ στη Γερμανία, δημιουργήθηκαν μικρά και μεγάλα πολιτικά κινήματα με αυτοτελείς ιδεολογικές τοποθετήσεις, για να αντιπαραταχθούν στην απειλή του κομμουνισμού και του κοινοβουλευτισμού. Ο αντικομμουνισμός, το μιλιταριστικό πνεύμα, ο επαναστατικός χαρακτήρας, η φιλεργατική πολιτική αλλά κυρίως ο αντισημιτισμός αποτελούν παραδοσιακά τα βασικά γνωρίσματα των εθνικοσοσιαλιστικών κινημάτων. Ι.Π.Χ.
Οι κοινωνικοί και πολιτικοί προσανατολισμοί του Δημητρίου Γούναρη 1902-1922
«Το πρωτοπαλλήκαρον του “ιαπωνικού” κόμματος είναι ο Γούναρης. Είναι κύριος της φωνής του και των χειρών του. Όταν ομιλεί, χειρονομεί τόσον κατάλληλα, ώστε νομίζει κανείς ότι πλάθει από κερί με τα χέρια του, κάθε πράγμα που θέλει να παραστήση. Και η φωνή του είναι τόσον στρογγυλή, τόσον άρτια και τόσον χειμαρρώδης, ώστε παρασύρει μέσα εις την δίνη της κάθε ακροατήν, μη επιτρέπουσα εις αυτόν να σκεφθή ούτε δευτερόλεπτον. Είναι ο κατακτητής. Και όταν ομιλεί, είναι ως να σου λέγη: “Ακολούθει μοι!” Και τον ακολουθείς χωρίς να επιχειρήσεις να σκεφθής, αν πρέπει να το κάμης. Επέτυχεν το πράγμα: Να δίδει ωραίαν και καθαράν μορφήν εις το βάθος των λόγων του. Κάμνει το βάθος επφάνειαν και επιφάνεια λάμπουσα, ωραίαν!…
Χθες με την ξαφνικήν επίθεσίν του κατά της κυβερνητικής μοιρολατρείας, ανεδείχθη κοινοβουλευτικός πολεμιστής ανώτερος Ιάπωνος επερχομένου κατά των αντιπάλων και ραγδαίως αποτελεσματικώς. Εισάγων εις την τακτικήν των κοινοβουλευτικών αγώνων νέας αρχάς, αφήνων κατά μέρος κάθε κοινοβουλευτικόν τακτ, έπεσε μέσα εις την μακαριότατα νανουριζομένη Κυβέρνησιν ως βόμβα και της έδωκε εν ισχυρόν τίναγμα, βροντοφωνήσας στ’ αυτί της ότι δεν είναι καιρός χασμουρημάτων αλλά εργασίας, ότι δεν είναι εποχή μπαλωμάτων αλλά δημιουργίας. Ο κ. Θεοτόκης γαλβανισθείς από την ξαφνικήν επίθεσιν επιχείρησε να αμυνθή. Λυπούμεθα, δεν επέτυχεν…»
(Εφημερίδα «Ακρόπολις» 25.4.1907)
Οι Νότιοι
«Υπήρχε μια γη Ιπποτών και βαμβακοφυτειών, που λεγόταν “Old South”… Εδώ σε αυτόν τον όμορφο κόσμο η Ανδρεία σήκωσε το τελευταίο της τόξο. Εδώ είδαμε για τελευταία φορά τους Ιππότες και τον Χορό των Κυριών, τον Αφέντη και τον Σλάβο. Αναζητήστε αυτόν τον κόσμο μόνο στα βιβλία, γιατί δεν είναι παρά μια ανάμνηση ενός ονείρου. Ένας πολιτισμός που έφυγε μαζί με τον άνεμο». – Από τα opening credits της επικής ταινίας “Gone With the Wind” / «Όσα Παίρνει ο Άνεμος»
Αυτή είναι η πρώτη προσπάθεια να συγκεντρωθούν και να παρουσιαστούν σε μορφή βιβλίου, άρθρα που δημοσιεύθηκαν όλα αυτά τα χρόνια στον ΚΟΚΚΙΝΟ ΟΥΡΑΝΟ. Το πρώτο βιβλίο λοιπόν, αφορά την θεματολογία ΝΟΤΙΟΙ (ή C.S.A. 1861). Δεν θα μπορούσα να ξεκινήσω διαφορετικά. Χωρίς να θέλω να υπερβάλλω, πρόκειται για μοναδικό επιχείρημα για την χώρα μας, καθώς υπάρχει ένδεια στην ελληνική βιβλιογραφία σε βιβλία σχετικά με τον λεγόμενο «εμφύλιο» Βορείων – Νοτίων και εν γένει την κουλτούρα των Νοτίων (Μοναδική εξαίρεση το καταπληκτικό «Ο Λευκός Ήλιος των Ηττημένων» του Dominique Vegner, από τις εκδόσεις Patria).
Να ευχαριστήσω λοιπόν, τις εκδόσεις ΝΕΑ ΓΕΝΕΑ για την συνδρομή τους σε αυτήν την πρώτη μου προσπάθεια και να σημειώσω ότι ένα μεγάλο κομμάτι από το υλικό που θα βρείτε στις σελίδες αυτού του βιβλίου, δεν παρουσιάστηκε ποτέ στον ΚΟΚΚΙΝΟ ΟΥΡΑΝΟ! Εδώ λοιπόν, θα τα διαβάσετε όλα! Χωρίς παρωπίδες, ανακρίβειες και πολιτικές ορθότητες. Πως ξεκίνησε ο «εμφύλιος», που στην ουσία ήταν πόλεμος Ανεξαρτησίας των Νοτίων, ποια ήταν η αλήθεια για την δουλεία, πόσο «ρατσιστές» ήταν οι Νότιοι, πόσο «καλός» ήταν ο Λίνκολν, ποιες ήταν οι ηρωικές μορφές του στρατού της Συνομοσπονδίας, τι έγινε μετά την παράδοση των όπλων, ποια ήταν στην πραγματικότητα η Κου Κλουξ Κλαν και άλλα πολλά. Αλλά δεν σταματάμε στο χθες. Κοιτάμε (και αυτό το κομμάτι με συναρπάζει πιο πολύ), πως ο Νότος άφησε για τα καλά το αποτύπωμά του στην σύγχρονη εποχή. Σε κινηματογράφο, μουσική μέχρι και ποδόσφαιρο! Γιατί ο Νότος θα ζει για πάντα μέσα σε rebel καρδιές.
Ούτε το όνομά μου – Γενοκτονία και επιβίωση: Μια αληθινή ιστορία του Πόντου
ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ της Ελληνοαμερικανίδας Thea Halo Ούτε το Όνομά μου γνωρίζει μεγάλη επιτυχία στην Αμερική. Η συγγραφέας καταγράφει την αληθινή ιστορία της μητέρας της που, σε ηλικία 10 ετών, ξεριζώθηκε από τα ελληνικά χωριά του Πόντου, είδε ένα ένα τα μέλη της οικογένειάς της να αφανίζονται στις μαρτυρικές πορείες θανάτου στην Ανατολία, και σώθηκε ως εκ θαύματος από μια οικογένεια Αρμενίων στο Ντιγιαρμπακίρ στα νοτιο-ανατολικά της Τουρκίας. Σε ηλικία 15 ετών, δόθηκε με προξενιό σε έναν Ασσύριο-μετανάστη στην Αμερική και έφτασε στις ΗΠΑ, όπου ζει μέχρι σήμερα.
Η Sano Halo ήταν ένα από τα χιλιάδες παιδιά που χάθηκαν κατά τη διάρκεια της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Ανατολής κατά τις πορείες θανάτους που οργάνωσαν οι κεμαλικοί κατά τη δεύτερη φάση της Γενοκτονίας. Η οικογένειά της, όπως και ολόκληρη η ελληνική κοινότητα του Αγίου Αντωνίου της Κερασούντας, καθώς και τα γειτονικά χωριά, εκτοπίστηκε στο εσωτερικό της Ανατολίας. Δεκάχρονο κορίτσι βρέθηκε στο Κουρδιστάν και τελικά ολομόναχο στο Χαλέπι της Συρίας, όπου την περιέθαλψε μια οικογένεια Ασσυρίων. Παντρεύτηκε έναν Ασσύριο, με τον οποίο μετανάστευσε μέσω Λιβάνου στην Αμερική το 1925.
Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων παρουσίασης της ελληνικής έκδοσης η συγγραφέας και η μητέρα της Σάνο, σε ηλικία 91 ετών, ταξίδεψαν στην Ελλάδα από τη Νέα Υόρκη. H ενενηντάχρονη τότε Σάνο, έκανε την πρώτη επίσκεψή της στην χώρα της καταγωγής της. Το βιβλίο-μαρτυρία σημείωσε ιδιαίτερη επιτυχία στην Αμερική, αφού, για πρώτη φορά, το αμερικανικό κοινό είχε την ευκαιρία να γνωρίσει την ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού, ένα κεφάλαιο της ιστορίας άγνωστο στο ευρύτερο κοινό. Η συγγραφέας και η μητέρα της έχουν παραστεί σε αναρίθμητες εκδηλώσεις στην Αμερική, ενώ ο κυβερνήτης της Νέας Υόρκης, George Pataki, βράβευσε την ενενηντάχρονη Σάνο για το κουράγιο και το όραμά της. H Sano Halo έφυγε από τη ζωή το 2014 σε ηλικία 105 ετών.
Η έκδοση του συγκεκριμένου βιβλίου συνέβαλε στη δημοσιοποίηση των άγνωστων ιστορικών γεγονότων. Επιπλέον, πρώτη φορά στην Αμερική μια έκδοση, που δεν προέρχεται από τους κύκλους της ελληνοαμερικανικής κοινότητας, μίλησε ανοιχτά για την πολιτική γενοκτονιών που ακολούθησαν οι τουρκικές κυβερνήσεις. Παρ’ ότι αναφέρεται κυρίως στη γενοκτονία του ποντιακού Ελληνισμού, εντούτοις έχει εκτεταμένες αναφορές για τη γενοκτονία του συνόλου των χριστιανικών πληθυσμών της Μικράς Ασίας και της Ανατολίας.
Πεθαίνοντας στην Καταλωνία
Ισπανία, 1936. Στην κορύφωση του εμφυλίου πολέμου ο συγγραφέας βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του επαναστατικού μετώπου με σκοπό να γράψει άρθρα για αγγλικές εφημερίδες, αλλά εντάσσεται στην πολιτοφυλακή και ζει άμεσα τα γεγονότα και την ατμόσφαιρα μιας μεγάλης στιγμής της σύγχρονης ευρωπαϊκής ιστορίας. Η ορμή της εξέγερσης, η οργάνωση των αντίπαλων στρατοπέδων, ο πόλεμος χαρακωμάτων και οι πολιτικές κινήσεις που καθόρισαν την έκβαση του ισπανικού εμφυλίου καταγράφονται με ζωντάνια και αλήθεια στο βιβλίο αυτό του Τζωρτζ Όργουελ. Κοινό φόντο της αφήγησης στο σύνολό της είναι το βίωμα – που ξεπερνά τη συγκεκριμένη ιστορική συγκυρία – της δραματικής προσπάθειας του ανθρώπου να κερδίσει μια νέα ζωή, άξια να τη ζει.
Περί της Αλεξάνδρου τύχης ή αρετής λόγος, Πότερον Αθηναίοι κατά πόλεμον ή κατά σοφίαν ενδοξότεροι
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΤΥΧΗΣ Ή ΑΡΕΤΗΣ: Η σχέση του Μ. Αλεξάνδρου με την τύχη. Ποια εύνοια ή ποιες αντιξοότητες επιφύλαξε η τύχη στον Μακεδόνα βασιλιά και πώς αυτός αναδείχτηκε ανώτερός της. Η ανδρεία του Αλεξάνδρου. ΠΟΤΕΡΟΝ ΑΘΗΝΑΙΟΙ ΚΑΤΑ ΠΟΛΕΜΟΝ Ή ΚΑΤΑ ΣΟΦΙΑΝ ΕΝΔΟΞΟΤΕΡΟΙ: Ο Πλούταρχος αναπτύσσει την άποψη ότι το μεγαλείο της Αθήνας οφείλεται στους ανθρώπους της δράσης, κυρίως αυτούς που αναδείχτηκαν στους πολεμικούς αγώνες, και λιγότερο στους ανθρώπους του πνεύματος.
Πίσω από τα σίδερα
Ο Ντέιβιντ Ίρβινγκ θυμάται τις τετρακόσιες ημέρες που πέρασε στην απομόνωση της παλαιότερης φυλακής της Αυστρίας όταν, βάσει ενός σταλινικού νόμου του 1945, καταδικάστηκε το 2005 σε φυλάκιση για μια ιστορική διάλεξη που είχε δώσει πριν από δεκαέξι χρόνια. «Το μόνο που παρατήρησα, εκτός από οδοφράγματα και ελικόπτερα που πετούσαν πάνω από το κεφάλι μου, ήταν πως μετά την καταδίκη μου ήμουν περικυκλωμένος από οκτώ αστυνομικούς των ειδικών δυνάμεων με περιβολή μάχης και με αυτόματα Glock, οι οποίοι με οδήγησαν βιαστικά στο κελί μου μέσα από έναν λαβύρινθο μυστικών περασμάτων και εξωτερικών σκαλιών».
Πυθέας ο Έλληνας
Πριν από 2.300 χρόνια ή και περισσότερο, ξεκίνησε, από την ελληνική αποικία της Μασσαλίας, μια εκπληκτική αποστολή με επικεφαλής τον Πυθέα για να εξερευνήσει τις μυθικές χώρες της Βόρειας Ευρώπης που ενέπνεαν τον τρόμο: μια μυστηριώδη περιοχή, την οποία θεωρούσαν κατά το μεγαλύτερο τουλάχιστον μέρος της φανταστική και όπου, λόγω του φοβερού ψύχους, ήταν αδύνατο να ζουν άνθρωποι σύμφωνα με τις επικρατούσες επιστημονικές απόψεις της εποχής. Ο Πυθέας ήταν ο Κολόμβος της αρχαιότητας. Ήταν ο πρώτος πολιτισμένος άνθρωπος που πάτησε ποτέ το πόδι του στα βρετανικά νησιά, τις γερμανικές ακτές και τις Εβρίδες, που ταξίδεψε στην Ισλανδία και στις παρυφές των παγόβουνων. Το πιο εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι δεν υπήρξε συνέχεια σ’ αυτό το ταξίδι. Κανείς μετά από αυτόν δεν εξερεύνησε τη Βρετανία μέχρι την εποχή που ο Ιούλιος Καίσαρας και οι λεγεώνες του αποβιβάστηκαν στο νησί μετά από 300 χρόνια. Ο Barry Cunliffe ίσως να γνωρίζει περισσότερο από τον καθένα τον κόσμο τον οποίο διέσχισε ταξιδεύοντας ο Πυθέας και, σαν ντετέκτιβ, συνδύασε τα διάφορα κομμάτια των σκόρπιων πληροφοριών για να μας παρουσιάσει τον μεγάλο Έλληνα θαλασσοπόρο και τον κόσμο στον οποίο έζησε. Ό,τι γνωρίζουμε από αυτό το ταξίδι είναι από δευτερεύουσες πηγές (ο απολογισμός που έγραψε ο ίδιος ο Πυθέας δεν έχει διασωθεί, μάλλον κάηκε κατά την πυρκαγιά που κατέστρεψε τη Μεγάλη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας) αλλά, μελετώντας διεξοδικά τα αρχαιολογικά ευρήματα και τις γραπτές μαρτυρίες, ο συγγραφέας αναπλάθει αυτό το καταπληκτικό ταξίδι. Σαν τον διαστημικό δορυφόρο που πετάει δίπλα από κάποιο μακρινό πλανήτη, τα σήματα που στέλνει ο Πυθέας στη σύγχρονη εποχή μας, όσο ασθενή ή ασαφή κι αν είναι, μεταδίδουν τα απώτατα όρια της εμπειρίας του πολιτισμένου ανθρώπου για τις βόρειες περιοχές του πλανήτη μας. Αυτό το βιβλίο μας επιτρέπει να νιώσουμε κάτι από τον ενθουσιασμό και την έκπληξη του Πυθέα, τη στιγμή που, όρθιος στο πλοίο του, θα ατένισε τη μυθική Έσχατη θούλη και τον Αρκτικό Ωκεανό.
Περιεχόμενα
Πρόλογος
1. ΠΥΘΕΑΣ Ο ΜΑΣΣΑΛΙΩΤΗΣ
2. Ο ΚΟΣΜΟΣ ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΜΑΣ
3. ΑΠΟΔΡΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ
4. ΤΟ ΔΕΛΕΑΡ ΤΟΥ ΚΑΣΣΙΤΕΡΟΥ
5. ΤΑ ΝΗΣΙΑ ΤΗΣ ΠΡΕΤΑΝΝΗΣ
6. ΤΑ ΠΕΡΑΤΑ ΤΗΣ ΓΗΣ
7. Η ΜΑΓΕΙΑ ΤΟΥ ΚΕΧΡΙΜΠΑΡΙΟΥ
8. ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ
Μερικά ακόμη διαβάσματα
Σημείωμα του μεταφραστή
Σημειώσεις
Ευρετήριο ονομάτων
Πώς η Γερμανία κατέστρεψε τον Ελληνισμό της Τουρκίας
Το παρόν βιβλίο, κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1916, κατά την διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και μόλις έξι χρόνια πριν την Μικρασιατική Καταστροφή. Ο συγγραφέας ως Διευθυντής Γραφείου Τύπου της Υπάτης Αρμοστείας Σμύρνης, γνώστης των γεγονότων από πρώτο χέρι, παρουσιάζει αναλυτικά τον σκοτεινό ρόλο της Γερμανίας στην ενίσχυση τόσο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας όσο και αργότερα των Νεοτούρκων με σκοπό τον αφανισμό του ελληνικού στοιχείου από τα τότε εδάφη της τουρκικής επικράτειας. Η καταγραφή των γεγονότων ξεκινάει από το 1867, όταν οι Γερμανοί ιδρύουν γερμανικά σχολεία και τράπεζες στην Τουρκία, συνεχίζεται με τον εξοπλισμό και την εκπαίδευση του τουρκικού στρατού από Γερμανούς στρατιωτικούς κατά την διάρκεια των Ελληνοτουρκικών Πόλεμων του 1897 και του 1912 για να φτάσει ως τους διωγμούς του ελληνικού πληθυσμού στην Μικρά Ασία και την Θράκη από τους Τούρκους –με την συνδρομή των Γερμανών– κατά το διάστημα 1914-1916.
«Τόν Τοῦρκον, τόν ὁποῖον ἐδίδαξεν ὁ Γερμανός στρατηγός πῶς νά μάχεται στρατηγικώτερον. Ἀλλά μήπως ἠρκέσθησαν οἱ Γερμανοί μόνον εἰς τήν ἐκπαίδευσιν τοῦ Τούρκου; Μήπως αὐτοί δέν τοῦ ἐχορήγησαν τά ὅπλα Μάουζερ καί τά τηλεβόλα Κρούπ, μέ τά ὁποῖα μᾶς ἐπῆραν, κατά τό 1897, τόν Θεσσαλικόν κάμπον καί μᾶς ἐπαρουσίασαν ταπεινούς καί ἐλεεινούς εἰς τόν κόσμον; Μήπως ὁ Ἐτέμ πασσᾶς δέν καθωδηγεῖτο μέ τά Γερμανικά σχέδια καί ὁ ἠρωϊκός μᾶς στόλος, κατά τό 1912, δέν ἐναυμάχησε μέ Τουρκικά πλοῖα, γερμανικῆς προελεύσεως; Ὄχι μόνον νοῦν τούς ἔδωσαν οἱ Γερμανοί ἀλλά καί ὅπλα».