Περί του «εόντος» σύμπαντος κόσμου – Χαμένος στη μετάφραση του κοσμολογικού ποιήματος του Παρμενίδη
Το «Περί Φύσεως» ποιητικό κείμενο του Παρμενίδη, το μόνο δικό του γραπτό που κληρονομήσαμε από την ελληνική αρχαιότητα του 5ου π. Χ. αιώνα, και αυτό σε αποσπασματική μορφή, αποτελεί τον θεμέλιο λίθο της παγκόσμιας φιλοσοφίας.
Αποκρυπτογραφημένο σε σύγχρονη ποιητική γλώσσα, με απόλυτο σεβασμό στα νοήματά του, και με τη συμπερίληψη των βασικών μηνυμάτων του και στο πρωτότυπο, πέραν της παράλληλης ερμηνευτικής τους επεξήγησης, αποτελεί ένα μοναδικό κλειδί για το άνοιγμα της φιλοσοφική πόρτας και την αποκάλυψη του πνευματικού θησαυρού που κρύβουν όλα τα μετέπειτα φιλοσοφικά έργα των Προσωκρατικών, του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη, αλλά και όλων των μεγάλων διαχρονικών φιλοσόφων, συμπεριλαμβανομένων και όλων των μεγάλων του καιρού μας. Οι βάσεις της φιλοσοφίας τους τέθηκαν μέσα από αυτό το κείμενο του Παρμενίδη.
Εκείνος που θα το διαβάσει και θα σταθεί για λίγο για να σκεφθεί πάνω σε αυτά που διαμηνύει, θα αρχίσει να βλέπει τον κόσμο με διαφορετικά μάτια, αυτά που θα μπορούν πλέον να αντικρίζουν την μεγάλη υπερβατική Αλήθεια της ύπαρξης.
Χρίστος Γούδης
Πλάτων Πολιτεία Ή Περί Δικαίου Τόμος Α ́, Βιβλία Α ́-Ε ́
Ο Πλατωνικός διάλογος με τον διαζευκτικό τίτλο “Πολιτεία ή περί δικαίου” είναι έργο από τα καλύτερα της περιόδου της ακμής του συγγραφέως. Στο πρώτο βιβλίο υπάρχει διἀλογος για τη Δικαιοσύνη και στο δεύτερο γίνεται λόγος για το τι είναι δίκαιο αναφερόμενοι στο μύθο του Γύγη.
Ο διάλογος στο τρίτο βιβλίο αναφέρεται στην παιδεία των φυλάκων και το τι πρέπει να τους διέπει. Η γυμναστική θα πρέπει να αποβλέπη στην τελειοποίησι των εμφύτων ιδιοτήτων πού έχουν οι φύλακες (ταχύτης, εγρήγορσις, αντοχή), η δίαιτα απλή και λιτή.
Συνεχίζοντας στο τέταρτο βιβλίο γίνεται διάλογος για το πως πρέπει να λειτουργεί μια πόλη δικαίου. Η διαφύλαξη της πολιτικής δικαιοσύνης είναι έργο που η τάξη των αρχόντων πρέπει να φροντίσει. Οι τρεις τάξεις της πόλεως αντιστοιχούν και στην ατομική ψυχή, ήτοι: άρχοντες=λογιστικόν, φύλακες=θυμοειδές, δημιουργοί=επιθυμητικόν.
Στο πέμπτο βιβλίο ο διάλογος προχωράει αναφερόμενος σε καινοτόμες ιδέες όπως ότι δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ των φύλων, η παραδοσιακή οικογένεια καταργείται, οι γυναίκες και τα παιδιά είναι κοινά, με σκοπό την ευγονία και την δημιουργία ισχυρών και στενών δεσμών και οι άρχοντες πρέπει να είναι φιλόσοφοι.
Πλάτων Πολιτεία Ή Περί Δικαίου Τόμος Β ́, Βιβλία ΣΤ-Ι
Στο έκτο βιβλίο έχουμε την περιγραφή του φιλοσόφου που θα κυβερνήσει την πολιτεία. Ο φιλόσοφος μισεί το ψέμα και την δουλικότητα, έχει δυνατό μνημονικό, αγαπάει την γνώση, είναι μεγαλοπρεπής, σώφρων και κόσμιος.
Στο έβδομο βιβλίο ο Πλάτων δίνει την απάντηση στα ερωτήματα σχετικά με την θέση του ανθρώπου απέναντι στο «ον» χρησιμοποιώντας την εποπτική εικόνα του σπηλαίου.
Στο όγδοο βιβλίο γίνεται η ανάλυση των τεσσάρων νοσηρών πολιτευμάτων τα οποία μόνο αρνητικές συνέπειες φέρνουν στην κοινωνία.
Στο ένατο βιβλίο γίνεται αναφορά στον τυραννικό χαρακτήρα, πως δημιουργείται, ποιες οι μεταπτώσεις και ποια η σύγκρισή του με τον βασιλιά-φιλόσοφο.
Στο δέκατο βιβλίο έχουμε τον μύθο του Ηρός ο οποίος περιγράφει την Μέλλουσα Κρίση καθώς και την ανάσταση των ψυχών κατά περιόδους.
Πλάτωνος Πολιτεία Μια λακωνική προσέγγιση σε μια λακωνική αντίληψη περί πολιτείας
Αν βιώνετε την κρίση, μη διερωτάσθε για το ποιος φταίει. Γιατί η κρίση είναι πρωτίστως πνευματική, ψυχική και πολιτισμική. Κι αυτό γιατί όλοι εμείς, σαν άλλοι Ποσειδωνιάται, «την γλώσσα την ελληνική ξεχάσαμε τόσους αιώνας ανακατευμένοι με Τυρρηνούς, και με Λατίνους, κι άλλους ξένους». Κι αποκοπήκαμε από την ελληνικότητά μας, αυτή που εξέπεμψαν κατά τον χρυσό αιώνα της ιστορίας μας οι αυθεντίες του ανθρώπινου πνεύματος, μιλώντας τη γλώσσα μας, σμιλεύοντας την ιδιοπροσωπία μας και ανυψώνοντας την ψυχή μας στον κόσμο των Ιδεών, μακράν των εφήμερων και φθαρτών επιδιώξεων της καθημερινότητας των μυωπικών οριζόντων.
Καλούμαστε σήμερα να ξαναβρούμε την προγονική κληρονομιά μας και να σηκώσουμε το βάρος της. Γιατί δεν αρκεί ότι γεννηθήκαμε Έλληνες, πρέπει να φτάσουμε στο ύψος που αρμόζει στους Έλληνες. Η πλατωνική «Πολιτεία», το περί αρετής και δικαιοσύνης κορυφαίο έργο τού κατ’ εξοχήν οικουμενικού φιλοσόφου, μας δείχνει τον δρόμο της αναζήτησης ενός καλύτερου σήμερα. Αρκεί να τη γνωρίσουμε και να την κατανοήσουμε. Αυτό επιδιώκουμε με το παρόν έργο.
Το έργο που κρατάτε στα χέρια σας κρυσταλλοποιεί και επιμερίζει την ουσία, τα νοήματα, τις επιδιώξεις και τις μεταφυσικές θεωρήσεις της πλατωνικής «Πολιτείας», με λόγο και τρόπο λιτό, λακωνικό, σύγχρονο, πλαισιωμένο συνάμα με παρενθετικές προτάσεις-κλειδιά στο πρωτότυπο κείμενο, με στόχο να αποτελέσει ταυτόχρονα και μέσο και σκοπό, μέσο δηλαδή για να επιτύχουμε τον σκοπό μας, να επανακτήσουμε την ταυτότητά μας, τον ενάρετο τρόπο ζωής, ατομικά και συλλογικά, ως πρόσωπα και ως κοινωνία.
Η πλατωνική «Πολιτεία» είναι το ιερό ευαγγέλιο των Ελλήνων και κανείς μας δεν δικαιούται να μην το γνωρίζει, αν θέλει να αισθάνεται «τω όντι Έλληνας».
Πολιτειακές και εθνικές αναλύσεις
Σε αυτή τη δεύτερη έκδοση με επιλογές διαλέξεων και κειμένων του καθηγητή Πολιτειολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου, Δημήτριου Βεζανή, παρουσιάζονται αναλύσεις των ιδεών του μεγάλου φιλοσόφου Αριστοτέλη, όπως αυτές διατυπώθηκαν στο εξαίρετο έργο του με τον τίτλο «Πολιτικά».
Αναλύονται επίσης η δημοκρατία ως πολίτευμα και παρουσιάζονται οι αδυναμίες της και οι τρεις βασικοί της εχθροί. Εξαιρετικά σημαντικός είναι όμως και ο λόγος που εκφώνησε στο Πάντειο Πανεπιστήμιο το 1956, ανήμερα της εορτής των Τριών Ιεραρχών με θέμα την Θρησκεία και το Έθνος. Στον λόγο αυτό εξετάζεται το γιατί η θρησκευτική πίστη και η πίστη στο έθνος μπορούν να συνυπάρχουν, χωρίς η μία να αντιμάχεται την άλλη.
Η αιώνια νεότης των Ελλήνων
Περί διακρίσεως και σχέσεων μεταξύ «Νομικού» και «Νομοθετικού» ορισμού και χαρακτηρισμού
Η διοικητική μας οργάνωσις
Η κρίσις του δημοκρατισμού
Θρησκεία και Έθνος
Η περί διακρίσεως των εξουσιών του Αριστοτέλους
Πολιτικές ιδεολογίες
Γραμμένη μέσα από μια διεθνή προοπτική και εκτεινόμενη από τις παραδοσιακές ιδεολογίες του 19ου αιώνα, όπως ο φιλελευθερισμός, ο συντηρητισμός και ο σοσιαλισμός μέχρι τις πιο σύγχρονες όπως ο φεμινισμός, ο οικολογισμός και το πολιτικό Ισλάμ, προσφέρει μια σαφή έκθεση τόσο της ιστορικής εξέλιξης κάθε ιδεολογίας, όσο και του αντίκτυπου που είχε η καθεμία από αυτές στα σύγχρονα πολιτικά κινήματα, κόμματα και στις σύγχρονες διακυβερνήσεις. Υπογραμμίζονται οι ξεχωριστές ιδέες και αξίες των διαφόρων ιδεολογιών, μαζί με τις ανταγωνιστικές, και ορισμένες φορές αλληλοσυγκρουόμενες παραδόσεις που έχουν δημιουργήσει.
Αυτή η νέα έκδοση περιλαμβάνει νέα πλαίσια, στα οποία αναλύονται οι βασικές αντιθέσεις μέσα στους κόλπους κάθε ιδεολογίας. Επίσης αξιολογεί τις προοπτικές των ιδεολογιών στον 21° αιώνα, ενώ εστιάζει στον αντίκτυπο που δημιουργείται για την πολιτική ιδεολογία και τις βασικές ιδεολογικές παραδόσεις από εξελίξεις όπως η παγκοσμιοποίηση, η πρόοδος της μετανεωτερικότητας και των “μετα-ισμών”, καθώς και οι μεταβολές στην παγκόσμια τάξη, συμπεριλαμβανομένης και της εμφάνισης της παγκόσμιας τρομοκρατίας. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)
Περιεχόμενα
Εισαγωγή: Κατανοώντας την ιδεολογία
Φιλελευθερισμός
Συντηρητισμός
Σοσιαλισμός
Εθνικισμός
Αναρχισμός
Φασισμός
Φεμινισμός
Οικολογισμός
Θρησκευτικός φονταμενταλισμός
Επίλογος: Ιδεολογία χωρίς τέλος;
Πώς η Γερμανία κατέστρεψε τον Ελληνισμό της Τουρκίας
Το παρόν βιβλίο, κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1916, κατά την διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και μόλις έξι χρόνια πριν την Μικρασιατική Καταστροφή. Ο συγγραφέας ως Διευθυντής Γραφείου Τύπου της Υπάτης Αρμοστείας Σμύρνης, γνώστης των γεγονότων από πρώτο χέρι, παρουσιάζει αναλυτικά τον σκοτεινό ρόλο της Γερμανίας στην ενίσχυση τόσο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας όσο και αργότερα των Νεοτούρκων με σκοπό τον αφανισμό του ελληνικού στοιχείου από τα τότε εδάφη της τουρκικής επικράτειας. Η καταγραφή των γεγονότων ξεκινάει από το 1867, όταν οι Γερμανοί ιδρύουν γερμανικά σχολεία και τράπεζες στην Τουρκία, συνεχίζεται με τον εξοπλισμό και την εκπαίδευση του τουρκικού στρατού από Γερμανούς στρατιωτικούς κατά την διάρκεια των Ελληνοτουρκικών Πόλεμων του 1897 και του 1912 για να φτάσει ως τους διωγμούς του ελληνικού πληθυσμού στην Μικρά Ασία και την Θράκη από τους Τούρκους –με την συνδρομή των Γερμανών– κατά το διάστημα 1914-1916.
«Τόν Τοῦρκον, τόν ὁποῖον ἐδίδαξεν ὁ Γερμανός στρατηγός πῶς νά μάχεται στρατηγικώτερον. Ἀλλά μήπως ἠρκέσθησαν οἱ Γερμανοί μόνον εἰς τήν ἐκπαίδευσιν τοῦ Τούρκου; Μήπως αὐτοί δέν τοῦ ἐχορήγησαν τά ὅπλα Μάουζερ καί τά τηλεβόλα Κρούπ, μέ τά ὁποῖα μᾶς ἐπῆραν, κατά τό 1897, τόν Θεσσαλικόν κάμπον καί μᾶς ἐπαρουσίασαν ταπεινούς καί ἐλεεινούς εἰς τόν κόσμον; Μήπως ὁ Ἐτέμ πασσᾶς δέν καθωδηγεῖτο μέ τά Γερμανικά σχέδια καί ὁ ἠρωϊκός μᾶς στόλος, κατά τό 1912, δέν ἐναυμάχησε μέ Τουρκικά πλοῖα, γερμανικῆς προελεύσεως; Ὄχι μόνον νοῦν τούς ἔδωσαν οἱ Γερμανοί ἀλλά καί ὅπλα».
Ρουμπαγιάτ – Ομάρ Καγιάμ
Τα Ρουμπαγιάτ του Ομάρ Καγιάμ έχουν ύφος διδακτικό και συμβουλευτικό και προτρέπουν τον άνθρωπο να ζει τη στιγμή, δίχως να νοιάζεται για το χθες και το αύριο και τα όσα επιτάσσει η θρησκεία. Πρόκειται για φιλοσοφία της ζωής σε τετράστιχα, μια φιλοσοφία που υμνεί τις ηδονές, τη γυναίκα και τον έρωτα, καθώς και το ποτό της λησμονιάς, τον κόκκινο οίνο. Προς επίρρωση των όσων αναφέρθηκαν, ο στίχος αυτός ίσως είναι ο πλέον αντιπροσωπευτικός της αντίληψης του Καγιάμ για τη ζωή: «Ζήσε το σήμερα αν είσαι λογικός / Ποιος ξέρει αύριο αν θα ‘σαι ζωντανός».
Ο Γκιιάτ αντ-Ντιν Αμπούλ-Φατχ Ουμάρ ιμπν Ιμπραχίμ αλ-Χαγιάμ Νισαπουρί, περισσότερο γνωστός ως Ομάρ Καγιάμ ήταν Πέρσης πολυμαθής, φιλόσοφος, μαθηματικός, αστρονόμος και ποιητής. Είναι ο συγγραφέας του πιο ολοκληρωμένου -πριν τον 19ο αιώνα- βιβλίου Άλγεβρας. Γεννήθηκε το 1021 μ.Χ στο Νισαπούρ και πέθανε στην ίδια πόλητο 1122μ.Χ. Ο Ομάρ Καγιάμ ήταν εξαίρετικος μαθηματικός, φυσικός, αστρολόγος, γιατρός και φιλόσοφος. Έγινε γνωστός στη Δύση τον 18ο αιώνα, όταν ο Έντουρντ Φίτζεραλντ μετέφρασε τα Ρουμπαγιάτ, που σημαίνει τετράστιχα στα περσικά, το 1859.
Στα μυστικά του βάλτου
Η υπόθεση εκτυλίσσεται το 1907, όταν ο Μακεδονικός Αγώνας βρίσκεται στο απόγειό του και οι Έλληνες μακεδονομάχοι, καπετάν Άγρας και καπετάν Νικηφόρος, έχουν εξασφαλίσει σημαντικές επιτυχίες με τις οποίες υποστηρίζονται οι διωκόμενοι ελληνικοί πληθυσμοί. Όμως, οι Βούλγαροι κομιτατζήδες αποδεικνύονται βίαιοι και σκληροί αντίπαλοι, και οι ηρωικοί Έλληνες αγωνιστές, προερχόμενοι από την ελεύθερη Ελλάδα, μαζί με τους ντόπιους πρέπει να συνεχίσουν να μάχονται για να αντεπεξέλθουν σε έναν δύσκολο και άνισο αγώνα. Μέσα σε αυτά τα ιστορικά γεγονότα και δίπλα στα πραγματικά ιστορικά πρόσωπα μπλέκονται και οι μυθοπλαστικοί χαρακτήρες – κυρίως τα παιδιά, ο Αποστόλης και το τρυφερό «Βουλγαράκι», ο Γιωβάν. Η ιστορία, λοιπόν, και η διαπαιδαγώγηση σε υψηλά ιδανικά –της φιλοπατρίας, του θάρρους, της φιλαλήθειας και της αξιοπρέπειας– αλλά και η κατανόηση της ανθρώπινης φύσης αποτελούν τον καμβά του ξεχωριστού αυτού ιστορικού μυθιστορήματος, που εκδόθηκε το 1937.
Στο μυαλό του Βλαντιμίρ Πούτιν
Περιεχόμενα
Εισαγωγή: Ο Πούτιν και η φιλοσοφία
Ι. Σοβιέτ πριν από οτιδήποτε άλλο
II. Ο Καντ, ο Μέγας Πέτρος και η φιλοσοφία του Τζούντο
III. Η πρώτη φιλοσοφική αγάπη του προέδρου
IV. Η συντηρητική στροφή
V. Η Ρωσική οδός
VI. Το ευρασιατικό όνειρο
VII. Ο Ντοστογιέφσκι και ο Μπερντιάεφ δεν είναι πραγματικοί φίλοι
VIII. Ποια αυτοκρατορία
IX. Μια ιδεολογία για την Ευρώπη και τον κόσμο