Κικέρων: Η τέχνη της πειθούς
Δεν είναι λίγες οι φορές που τυχαίνει να πρέπει να πείσουμε κάποιον, είτε συζητάμε με έναν φίλο μας για κάτι τετριμμένο είτε προσπαθούμε να πείσουμε τους συναδέλφους μας για μια σημαντική απόφαση. Αντί να βασιζόμαστε στο ένστικτο -με συνέπεια πολύ συχνά να δυσκολευόμαστε ή να αποτυγχάνουμε-, θα είμαστε πιο κατανοητοί αν αφομοιώναμε τη διαχρονική τέχνη της πειθούς, τη ρητορική. “Η Τέχνη της Πειθούς” συνοψίζει τη ρητορική σοφία του Κικέρωνα, του σπουδαιότερου αγορητή της αρχαίας Ρώμης, από όλα τα έργα του, και τη συνδυάζει με κείμενα από τους δικανικούς και τους πολιτικούς λόγους του, παρουσιάζοντας τις εξαιρετικά αποδοτικές τεχνικές του στην πράξη. Το αποτέλεσμα είναι μια διαφωτιστική και ψυχαγωγική εισαγωγή στα μυστικά της πειστικής ομιλίας και γραφής, η οποία περιλαμβάνει μεταξύ άλλων στρατηγικές που είναι εξίσου αποτελεσματικές σήμερα -στο γραφείο, στο σχολείο, στις δικαστικές αίθουσες και στις πολιτικές συζητήσεις- όσο ήταν στο ρωμαϊκό φόρουμ.
“Η Τέχνη της Πειθούς” πραγματεύεται τα αποδεικτικά μέσα που βασίζονται στη λογική επιχειρηματολογία, στην ηθική και στο συναίσθημα· το πώς να πείθετε ανεξάρτητα από το ακροατήριο ή τις συνθήκες που αντιμετωπίζετε και πολλά άλλα.
Αυτή η εξαιρετικά επίκαιρη και μοναδική ανθολογία της ρητορικής σοφίας του Κικέρωνα θα ικανοποιήσει κάθε αναγνώστη που θέλει να επιχειρηματολογεί με επιτυχία και να ασκεί επιρροή στον περίγυρό του. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Περιεχόμενα
Πρόλογος
1. Η ζωή του Κικέρωνα: μια σύντομη βιογραφία
2. Πώς να κερδίζετε κάθε επιχείρημα
Οι καταβολές της ευφράδειας και της πειστικής ομιλίας
Φύση, τέχνη, άσκηση
Ρητορική και αλήθεια
Τα μέρη της ρητορικής ή τα έργα του ρήτορα
Εύρεσις
Τάξις
Λέξις
Μνήμη
Υπόκρισις
3. Η αξία της μίμησης καλών υποδειγμάτων ομιλίας
4. Η αξία της γραφής ως προπαρασκευή της αποτελεσματικής ομιλίας
5. Οι προϋποθέσεις και η παιδεία του ιδανικού ρήτορα
6. Κικερώνειο “σκονάκι” για αποτελεσματικές ομιλίες
Γλωσσάρι
Υλικό για περαιτέρω μελέτη
Κικέρων: Περί καθηκόντων
Ο παρών τόμος προσφέρει την πρώτη εκτενώς σχολιασμένη απόδοση στην κοινή νεοελληνική του έργου “Περί καθηκόντων” (De officiis) του Κικέρωνα, έργου με φιλοσοφικές καταβολές που εντοπίζονται στη φιλοσοφία της Μέσης Στοάς, στις χαμένες για εμάς ηθικές πραγματείες του Παναίτιου άπο τη Ρόδο και του Ποσειδώνιου από την Απάμεια της Συρίας. Στο έργο του Κικέρωνα η Στωική ηθική θεωρία προσαρμόζεται απολύτως στα πολιτικά και κοινωνικά συμφραζόμενα της ύστερης ρωμαϊκής δημοκρατίας. Εδώ, όπως άλλωστε και στο αντίστοιχο έργο του Παναίτιου “Περί του καθήκοντος”, ¨η προσοχή είναι στραμμένη όχι πια στον Στωικό σοφόν, αλλά στον πεφωτισμένο προκόπτοντα, που προσπαθεί και αγωνίζεται καθημερινά για την ηθική του βελτίωση. Συνδυάζοντας αυτό το αρχαίο ελληνικό φιλοσοφικό ιδανικό με τις δικές του πολιτικές αντιλήψεις ο Κικέρων ζητεί να ορίσει το ήθος του φιλόπατρη Ρωμαίου πολίτη που, κατά τη γνώμη του ρήτορα και σε αντιδιαστολή με ό,τι προωθούσαν τα πολιτικά ήθη της εποχής του, κατέστησε τη ρωμαϊκή πολιτεία κοσμοκράτειρα. Με ηθική διδασκαλία που καλύπτει όλες σχεδόν τις εκφάνσεις του ιδιωτικού και δημόσιου βίου, χωρίς ωστόσο να παραβλέπει τις θεωρητικές καταβολές των ζητημάτων τα οποία ο Κικέρων αναπτύσσει και αναδιατυπώνει εντέχνως με τον ρητορικό του οίστρο, το έργο “Περί καθηκόντων” εκφράζει το φιλοσοφικό απόσταγμα του ελληνορωμαϊκού κόσμου ως προς την έννοια του «πολιτικού ήθους». Γι’ αυτό υπήρξε βασικότατο και προσφιλέστατο ανάγνωσμα των μορφωμένων της ευρωπαϊκής ηπείρου ήδη από τα αρχαία χρόνια και μέχρι την τελευταία αναλαμπή των κλασικών γραμμάτων περί τα μέσα του 20ού αιώνα. Από αυτή την πνευματική αφετηρία προέκυψε στην Ευρώπη το ιδανικό του «ευγενούς ανθρώπου», το οποίο αποτέλεσε τη νεωτερική μετεξέλιξη του αρχαιοελληνικού «καλός καγαθός». (Από το σημείωμα του μεταφραστή)
Περιεχόμενα
ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΗ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1. Η ζωή και η πολιτική δράση του Κικέρωνα
2. Η φιλοσοφική δραστηριότητα του Κικέρωνα
3. Συνθήκες συγγραφής του έργου “Περί καθηκόντων”
4. Φιλοσοφική και πολιτική ανάλυση του έργου
5. Επιδράσεις του έργου “Περί καθηκόντων” στην ευρωπαϊκή αυτοσυνείδηση
ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
ΠΡΩΤΟ ΒΙΒΛΙΟ
ΔΕΥΤΕΡΟ ΒΙΒΛΙΟ
ΤΡΙΤΟ ΒΙΒΛΙΟ
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ
Κικέρων: Περί νόμων
Το παρόν βιβλίο αποτελεί την πρώτη πλήρη μεταφρασμένη και υπομνηματισμένη έκδοση στην ελληνική του Περί Νόμων διαλόγου (De legibus) του Κικέρωνα. Και αυτό, όπως και η έκδοση του Περί Πολιτείας διαλόγου του (De republica) το 2015, προέκυψε από την ανάγκη κάλυψης του κενού αυτού στην ελληνική βιβλιογραφία.
Και σε αυτό το έργο καταβλήθηκε κάθε δυνατή προσπάθεια να παραχθεί μία σύγχρονη επιστημονική έκδοση προς κάλυψη των αναγκών των φοιτητών των ελληνικών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων καθώς και του μη ειδικού αναγνώστη.
Στο λατινικό κείμενο, το οποίο βασίστηκε κυρίως στην πλέον πρόσφατη κριτική έκδοσή του, ενσωματώθηκαν -όπου κρίθηκε απαραίτητο- οι γραφές κωδίκων που κατά τη γνώμη μου παραδίδουν ένα ορθότερο κείμενο, ή και διορθωτικές προτάσεις παλαιότερων εκδοτών. Η μετάφρασή του στη νέα ελληνική επιχειρήθηκε να παραμείνει πιστή στη δομή και το ύφος του πρωτοτύπου, με την αναγκαία εξομάλυνση του ύφους και της γλώσσας ενός τμήματος του κειμένου που κανονικά -και αν υπήρχε η πρόθεση να τηρηθεί η γλώσσα και το ύφος του συγγραφέα- θα έπρεπε να είχε αποδοθεί σε μία αρχαΐζουσα μορφή της ελληνικής, η οποία ωστόσο δεν είμαι βέβαιος ότι θα ήταν κατανοητή από όλους. Στην εισαγωγή εξετάζονται ζητήματα σχετικά με τη χρονολόγηση του διαλόγου και τις συνθήκες συγγραφής του, τον δραματικό χωροχρόνο και τα πρόσωπά του, τα πρότυπα, τις πηγές και την πρωτοτυπία του, καθώς και με την πρόσληψη και την παράδοση του κειμένου. Ο υπομνηματισμός ακολουθεί τη μέθοδο που υιοθετήθηκε για τον ερμηνευτικό σχολιασμό του Περί Πολιτείας, στον οποίο παραπέμπω πολυάριθμες φορές, καθώς το περιεχόμενο του Περί Νόμων διαλόγου δεν μπορεί να μελετηθεί ανεξάρτητα και αποκομμένα από το περιεχόμενο του Περί Πολιτείας διαλόγου. Το έργο ολοκληρώνεται με δύο αναλυτικά ευρετήρια κυρίων ονομάτων και κυρίων όρων και των σημασιών και χρήσεών τους εντός του διαλόγου. […] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)
Περιεχόμενα
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ ΝΕΟΤΕΡΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ
ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΡΧΑΙΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Χρονολόγηση
Σύλληψη, σύνθεση και περιεχόμενο
Δραματικός χώρος, χρόνος και πρόσωπα
Πρότυπο, πηγές και πρωτοτυπία
Πρόσληψη του κειμένου
Παράδοση του κειμένου
Η παρούσα έκδοση
Το λατινικό κείμενο
Η μετάφραση
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΝΟΜΩΝ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Κριτικές και ερμηνευτικές εκδόσεις (σε χρονολογική σειρά)
Μελέτες και άρθρα
– ΚΙΚΕΡΩΝ, ΠΕΡΙ ΝΟΜΩΝ
TABULA NOTARUM IN APPARATU CRITICO ADHIBITARUM
ΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
ΒΙΒΛΙΑ 1 – 3
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ
– ΣΧΟΛΙΑ
ΒΙΒΛΙΑ 1 – 3
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ
– ΕΥΡΕΤΗΡΙΑ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΝΟΜΑΤΩΝ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΚΥΡΙΩΝ ΟΡΩΝ
Κικέρων: Περί πολιτείας
Το παρόν βιβλίο αποτελεί την πρώτη πλήρη μεταφρασμένη και σχολιασμένη έκδοση στην ελληνική του Περί Πολιτείας (De re publica) του Κικέρωνα. Προέκυψε από την ανάγκη κάλυψης ενός σημαντικού κενού στην εγχώρια βιβλιακή παραγωγή· ενός κενού που αφορούσε στο πολιτικό συγγραφικό έργο (έχει ετοιμαστεί ήδη και η έκδοση του Περί Νόμων -De legibus- του Κικέρωνα) ενός από τους σπουδαιότερους Λατίνους συγγραφείς και για δεκαετίες καλυπτόταν από ξενόγλωσσες εκδόσεις, θεωρητικές μελέτες με αποσπασματική αναφορά στο κείμενο καθ’ εαυτό, ή σχολικές, επί το πλείστον, εκδόσεις του πιο γνωστού αποσπάσματος του έργου, του Ονείρου του Σκιπίωνα. Την ανάγκη αυτή επισήμαιναν κατά καιρούς πανεπιστημιακοί συνάδελφοι, αλλά αυτός που επέμεινε στην κάλυψή της ήταν ο κ. Πασχάλης Κιτρομηλίδης, Καθ. Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. […] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)
Περιεχόμενα
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ ΝΕΟΤΕΡΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ
ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΡΧΑΙΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ιστορικές και πολιτικές συνθήκες συγγραφής του έργου
Πνευματικές και φιλοσοφικές συνθήκες συγγραφής του έργου
Τίτλος, δομή, περιεχόμενο, χαρακτήρες, γλώσσα και ύφος
Πρότυπα και πηγές
Σημασία, πρόσληψη και επιβίωση του κειμένου
Παράδοση του κειμένου
Εκδόσεις και μεταφράσεις του διαλόγου στην ελληνική
Η παρούσα έκδοση
Το λατινικό κείμενο
Η μετάφραση
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Κριτικές και ερμηνευτικές εκδόσεις (σε χρονολογική σειρά)
Μελέτες και άρθρα
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β. ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ
ΚΙΚΕΡΩΝ, ΠΕΡΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ
TABULA NOTARUM IN APPARATU CRITICO ADHIBITARUM
ΒΙΒΛΙΑ 1 – 6
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ
ΣΧΟΛΙΑ
ΒΙΒΛΙΑ 1 – 6
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΑ
COMPARATIO NUMERORUM
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΩΝ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΝΟΜΑΤΩΝ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΚΥΡΙΩΝ ΟΡΩΝ
Κικέρων: Το όνειρο του Σκιπίωνα
Τo «Somnium Scipionis» του Κικέρωνα είναι ένα από τα ωραιότερα φιλοσοφικά κείμενα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Ο πρωταγωνιστής, Σκιπίωνας Αιμιλιανός, βλέπει σε όραμα τον παππού του, το διάσημο στρατηγό Σκιπίωνα Αφρικανό τον Πρεσβύτερο, το φάντασμα του οποίου προφητεύει τα μελλοντικά ανδραγαθήματα και τη δολοφονία του εγγονού του, ενώ παράλληλα φανερώνει σε αυτόν τα μυστικά της μετά θάνατον ζωής και ευτυχίας. Στη συνέχεια θίγει ζητήματα όπως η αυτοκτονία, η θεϊκή καταγωγή της ψυχής, η κατοίκηση του Γαλαξία από τους ενάρετους αποθανόντες, το πλανητικό σύστημα των εννέα σφαιρών, η κοσμική αρμονία, αλλά και το μικρό μέγεθος της Γης και των ανθρώπων σε σχέση με το απέραντο σύμπαν. Το ηθικό δίδαγμα: ο άνθρωπος πρέπει να ατενίζει τα ουράνια και να περιφρονεί τα γήινα και τη μάταιη δόξα τους. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)
Περιεχόμενα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1. Η ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
2. ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ
3. ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ «DE RE PUBLICA»
4. ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΟΥ «ΟΝΕΙΡΟΥ ΤΟΥ ΣΚΙΠΙΩΝΑ»
5. Η ΠΛΑΤΩΝΙΚΗ «ΠΟΛΙΤΕΙΑ»
6. ΟΙ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΠΗΓΕΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
7. ΤΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ
8. ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΩΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ Ή ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟ ΜΟΤΙΒΟ
9. Ο ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ ΚΙΚΕΡΩΝΑΣ – ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ
ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΤΟΥ ΣΚΙΠΙΩΝΑ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ι. ΓΕΝΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΙΚΕΡΩΝΑ
ΙΙ. Ο ΚΙΚΕΡΩΝΑΣ ΩΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ
ΙΙΙ. Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΚΙΚΕΡΩΝΑ
Η «ΠΟΛΙΤΕΙΑ»
ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟ «DE RE PUBLICA»
LIBER I
LIBER II
LIBER III
LIBER IV
LIBER V
LIBER VI
SOMNIUM SCIPIONIS
FRAGMENTA INCERTAE SEDIS
IV. Ο ΥΠΝΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ
V. ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ, ΑΣΤΡΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΣΤΡΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ
VI. Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΣΤΗ ΡΩΜΗ
Κοσμοπολίτες εθνικιστές – Ο Μωρίς Μπαρρές και οι ανά τον κόσμο “μαθητές” του
Στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ού ο Γάλλος λογοτέχνης και πολιτικός Μωρίς Μπαρρές προβάλλει ως ο “Δάσκαλος” του εθνικισμού, του ιδεολογικού ρεύματος που οριζόταν ως η αποδοχή του ντετερμινισμού της γης και των νεκρών, που εξυμνούσε τον πόλεμο και πάλευε ενάντια στον διεθνισμό και τις οικουμενικές αξίες. Ο Ίων Δραγούμης ήταν ο σημαντικότερος Έλληνας “μαθητής” του. Γύρω από τον Μπαρρές βρίσκουμε όμως εκατοντάδες ακόμα κοσμοπολίτες εθνικιστές από όλο τον κόσμο: Ιταλούς –όπως ο Ντ’ Αννούντσιο και ο Μαρινέττι–, Ισπανούς, Πορτογάλους, Λατινoαμερικανούς, Βαλκάνιους… Μέσα από την αλληλογραφία τους και ποικίλες άλλες πηγές, ο εθνικισμός αναδεικνύεται σε ένα διεθνικό φαινόμενο, γέννημα ενός δικτύου φιλόδοξων ελιτιστών διανοούμενων που επιχειρούσαν να συνδυάσουν μια ριζοσπαστικά αντιδραστική πολιτική ιδεολογία με τη λογοτεχνία και την τέχνη.
Το βιβλίο ανιχνεύει τις διεθνείς διαδρομές του μπαρρεσικού εθνικισμού, από το Παρίσι μέχρι το Περού ή την οθωμανική “Ανατολή”, τις αντιφάσεις του, τις διακλαδώσεις και τις μεταλλάξεις του, τη σχέση του με τον πόλεμο και με την εμφάνιση του φασισμού· για να εστιάσει τελικά στις ελληνικές εκδοχές του, στην ιδεολογική πορεία του Ίωνα Δραγούμη, από τον προσηλυτισμό του μέχρι τη ρήξη, και στη σημασία που είχε για επιγόνους όπως ο Νίκος Καζαντζάκης και οι λογοτέχνες της “Γενιάς του ’30”.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Ευχαριστίες
1. Εισαγωγικά: Ο μπαρρεσικός εθνικισμός και οι προσήλυτοί του
Υπάρχει άραγε θεωρία του εθνικισμού;
Ο εθνικισμός ως λογοτεχνία
Ο μπαρρεσικός εθνικισμός
Ο μπαρρεσικός εθνικισμός ως διεθνές φαινόμενο
Κοσμοπολίτες ή εθνικιστές;
Λυκούργος – Νουμάς Βίοι Παράλληλοι
Ο Σπαρτιάτης νομοθέτης, ο θεμελιωτής της πολιτείας των Λακεδαιμονίων με το μνημειώδες πολιτικό και νομοθετικό έργο του, και ο σοφός βασιλιάς και νομοθέτης της Ρώμης που κυβέρνησε αποβλέποντας στην κοινωνική γαλήνη και την ευνομία.
Λυκόφως των ειδώλων
Κανείς δεν δίνει στον άνθρωπο τα χαρακτηριστικά του – ούτε ο θεός, ούτε η κοινωνία, ούτ’ οι γονείς κ’ οι πρόγονοί του, μα ούτε κι ο ίδιος ο εαυτός του. Κανείς δεν ευθύνεται για τ’ ότι υπάρχει, για το πώς είναι φτιαγμένος, για τις συνθήκες ή τον περίγυρο στον οποίο ζει. Δεν αποτελεί επακόλουθο κάποιου ειδικού σχεδίου, μιας βούλησης, ενός σκοπού, ούτε κι απόπειρα πραγμάτωσης του “ιδεατού ανθρώπου”, της “ιδεατής ευτυχίας” ή της “ιδεατής ηθικής”· είναι πέρα για πέρα παράλογο να θέλουμε με το ζόρι να του φορτώσουμε τον άλφα ή τον βήτα σκοπό. Εμείς επινοήσαμε την έννοια “σκοπός”· στην πραγματικότητα, σκοπός δεν υπάρχει. […]
Η έννοια “θεός” στάθηκε ως τα τώρα η μέγιστη αντίρρηση κατά της ύπαρξης… Αρνούμαστε το θεό· αρνούμαστε μαζί και την ηθική ευθύνη απέναντί του: μόνον έτσι λυτρώνουμε τον Κόσμο. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Περιεχόμενα
Πρόλογος του μεταφραστή
Πρόλογος του επιμελητή
Συντμήσεις
Βιβλιογραφία – Συντομογραφίες
Λυκόφως των ειδώλων, ή: Φιλοσοφία με το σφυρί
Πρόλογος
Βέλη και επιγράμματα
Το πρόβλημα του Σωκράτη
Ο “Λόγος” στη φιλοσοφία
Πώς ο “αληθής Κόσμος” πέρασε τελικά στο παραμύθι
Η Ηθική ως αντί-Φύση
Οι τέσσερεις μεγάλες πλάνες
Οι “βελτιωτές” της Ανθρωπότητας
Τι λείπει απ’ τους Γερμανούς
Ακροβολισμοί ενός άκαιρου
Τι οφείλω στους Αρχαίους
Ο λόγος του σφυριού
Παραρτήματα (Ι – ΙΙ)
Πίνακας όρων
Ευρετήρια
Μεταστροφή του Γκαίτε από το γοτθικό προς το αρχαίο ελληνικό πνεύμα
Περιλαμβάνεται ὁ χαιρετισμὸς τοῦ Κωστὴ Παλαμά γιὰ τὴν ἑκατονταετηρίδα του Γκαῖτε.
«Τὸ παρελθόν, τὸ παρὸν κι ἀκόμα μὲ τὴ φαντασία του τὸ μέλλον ἤτανε ἀκένωτη ἀποθήκη τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ πνεύματός του.
Δὲν ἐδίσταζε κάθε τόσο νὰ κάνει ἀναθεώρηση τῶν ἀποθεμάτων του αὐτῶν, πνευματικῶν καὶ ψυχικῶν, καὶ νὰ ἀνανεώνει τὴν παρακαταθήκη του. Ἔτσι συνέβη καὶ μὲ τὴ μεταστροφή του καὶ τὴν πορεία του πρὸς τὸ φωτεινὸ ἑλληνικὸ πνεῦμα ὅταν ἡ ψυχή του καὶ τὸ πνεῦμα του ἀσφυκτιοῦσαν στὴ στενὴ Βαϊμάρη κάτω ἀπὸ τὸ ἰσκερὸ καὶ σκοτεινὸ γοτθικὸ κάστρο.
Ἔσπασε τὶς πύλες αὐτῆς τῆς ψυχικῆς του φυλακῆς, δραπέτευσε στὴν φωτεινὴ Ἰταλία. Γνώρισε τὸν ἀστραφτερὸ ἥλιο τοῦ ἀρχαίου ἑλληνικοῦ πνεύματος κι ἄφησεν ἐκεῖ νὰ ζωντανέψουν τὰ νούφαρα τοῦ πνεύματος καὶ τῆς ψυχῆς του ποὺ κόντευαν νὰ μαραθοῦν. Μὲ ἔκσταση κρατοῦσε ἕνα κεφάλι τῆς Ἥρας στὴ Ρώμη, θαύμαζε τὴν εὐγενικὴ γραμμὴ τῶν κροτάφων καὶ παραληροῦσε γιὰ τὸν ἄγνωστο καλλιτέχνη. Μέσω τῆς ᾿Ιταλίας κέρδισε τὸ ἀρχαῖο ἑλληνικὸ πνεῦμα τὸν μεγαλύτερο στοχαστὴ τῶν αἰώνων. Καὶ τὸ κέρδος αὐτὸ εἶναι μεγάλο καὶ γιὰ τὴν Ἑλλάδα.»
Σίτσα Καραϊσκάκη
Μπουσίντο – Η ψυχή των Σαμουράι
Οι Σαμουράι ήταν οι ευγενείς πολεμιστές της Ιαπωνίας. Γέννημα μιας φεουδαρχικής κοινωνίας και διαρκών πολεμικών συγκρούσεων, έπρεπε να διαμορφώσουν το δικό τους κώδικα συμπεριφοράς, τη δική τους ηθική, προκειμένου να λειτουργήσουν ως τάξη ξεχωριστή. Αυτή την αποστολή ήρθε να εκπληρώσει το Μπουσίντο, που όμως δεν περιορίστηκε στα στενά όρια της τάξης των Σαμουράι, αλλά διαπότισε ολόκληρη την ιαπωνική κοινωνία. Το Μπουσίντο δίδασκε στο Σαμουράι όχι μόνο την ανδρεία και το θάρρος στο πεδίο της μάχης αλλά και την αφοσίωση, την ευγένεια, την καλωσύνη, την ειλικρίνεια. Οι Σαμουράι δεν υπήρξαν απλώς έξοχοι πολεμιστές και ικανότατοι χειριστές των πολεμικών όπλων, αλλά αποτέλεσαν το πρότυπο μιας ολόκληρης κοινωνίας.
Περιεχόμενα
ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΕΚΔΟΣΗ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ι. ΤΟ ΜΠΟΥΣΙΝΤΟ ΩΣ ΣΥΣΤΗΜΑ ΗΘΙΚΗΣ
ΙΙ. ΠΗΓΕΣ ΤΟΥ ΜΠΟΥΣΙΝΤΟ
ΙΙΙ. ΕΝΤΙΜΟΤΗΤΑ Ή ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ
IV. ΚΟΥΡΑΓΙΟ, ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΗΣ ΤΟΛΜΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΥΠΟΜΟΝΗΣ
V. ΚΑΛΟΣΥΝΗ, ΤΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ ΤΗΣ ΘΛΙΨΗΣ
VI. ΕΥΓΕΝΕΙΑ
VII. ΦΙΛΑΛΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΕΙΛΙΚΡΙΝΕΙΑ
VIII. ΤΙΜΗ
ΙΧ. ΤΟ ΚΑΘΗΚΟΝ ΤΗΣ ΑΦΟΣΙΩΣΗΣ
Χ. Η ΜΟΡΦΩΣΗ ΚΑΙ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΝΟΣ ΣΑΜΟΥΡΑΪ
ΧΙ. ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ
ΧΙΙ. ΟΙ ΘΕΣΜΟΙ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΝΤΑΠΟΔΟΣΗΣ
ΧΙΙΙ. ΤΟ ΞΙΦΟΣ, Η ΨΥΧΗ ΤΟΥ ΣΑΜΟΥΡΑΪ
XIV. Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ
XV. Η ΕΠΙΡΡΟΗ ΤΟΥ ΜΠΟΥΣΙΝΤΟ
XVI. ΖΕΙ ΤΟ ΜΠΟΥΣΙΝΤΟ ΣΗΜΕΡΑ;
XVII. ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΜΠΟΥΣΙΝΤΟ
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ